Page 234 - kpi18886

226

ประชาธิปไตยได้ดุล ?

ศาสตราจารย์ ดร.นครินทร์ เมฆไตรรัตน์
ตุลาการศาลรัฐธรรมนูญ

ประชาธิปไตยได้ดุลคืออะไร ถ้าคิดถึงรูปแบบ สิ่งที่คิดมาตั้งแต่ กรีก โรมัน
นั้น ไม่ใช่การดุลโดย power relation อย่างเดียว แต่คือการใช้รูปแบบ
การปกครองที่แตกต่างหลากหลายเพื่อดุลกัน ซึ่งแบบนี้อาจรับไม่ได้ในมุมมอง

ประชาธิปไตยที่อำนาจต้องเป็นของประชาชน เพราะเมื่อพูดถึงการปกครอง
ในรูปแบบอื่นๆ ก็เท่ากับการอยู่ตรงข้ามกับประชาธิปไตย ซึ่งรูปแบบการปกครอง
ตั้งแต่ กรีก โรมัน มีอยู่ 3 ลักษณะ คือ 1. การปกครองโดยคนคนเดียว

(The one) 2. การปกครองคณะบุคคล (The few) 3. การปกครองโดย
คนส่วนใหญ่ (Many) กล่าวคือ Monarchy, Aristocracy และ Democracy แต่
ปัจจุบัน Demcracy เราจะคิดถึงคนทั้งหมดไม่ใช่การปกครองโดยคนส่วนใหญ่

ปัญหาคือถ้าจะให้ประชาธิปไตยอยู่ที่จุดสมดุลนั้นประชาธิปไตยจะเป็น pure form
ได้หรือไม่ เพราะในสังคมการปกครองทั้ง 3 แบบไม่สามารถตัดขาดออกจากกัน
แบบเบ็ดเสร็จเด็ดขาดได้ เราจึงไม่สามารถอยู่ในรูปแบบ pure form คือ แบบใด

แบบหนึ่งแท้บริสุทธิ์ได้ ดังนั้นจึงต้องมีดุลภาพของการปกครอง ของรูปแบบ
การปกครองที่เป็นคู่ตรงข้ามกันอยู่เสมอ บ้างใช้คนส่วนใหญ่ บ้างใช้คนคนเดียว
บ้างใช้คณะบุคคล และทั้ง 3 รูปแบบต้องอยู่ด้วยกันโดยธรรมชาติซึ่งเป็นหลัก

การตั้งแต่กรีก ดังนั้นเมื่อกล่าวถึงประชาธิปไตยได้ดุล จะดุลอะไรกับอะไรจึงต้อง
เข้าใจตั้งแต่แนวคิดก่อน นี่คือการถ่วงดุลประเภทที่ 1 ที่มีรากฐานมาจากกรีก
โรมัน

การประชุมกลุมยอยที่ 2