Page 237 - kpi18886

229

ดุลแห่งอำนาจในระบอบประชาธิปไตยไทย

รองศาสตราจารย์ยุทธพร อิสรชัย
อาจารย์ประจำคณะรัฐศาสตร์

มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช

ประชาธิปไตยแบบระบบรัฐสภาที่มีพัฒนาการขึ้นในสังคมตะวันตก
มีหลักการสำคัญอันเป็นรากฐานของระบบนี้ก็คือ หลักการตรวจสอบถ่วงดุลซึ่งกัน
และกันระหว่างองค์กรผู้ใช้อำนาจอธิปไตยทางนิติบัญญัติและองค์กร

ผู้ใช้อำนาจทางบริหาร ระบบรัฐสภาที่มีกลไกการตรวจสอบซึ่งกันและกัน อันเป็น
รูปแบบดั้งเดิมของระบบรัฐสภาที่เรียกว่า ระบบรัฐสภาแบบอำนาจคู่ ในระยะต่อ
มาวิวัฒนาการของระบบรัฐสภาได้ค่อย ๆ ปรับเปลี่ยน ให้กลไกถ่วงดุลระหว่าง

ฝ่ายนิติบัญญัติกับฝ่ายบริหารแปรเปลี่ยนไปจากเดิม เริ่มต้นจากการที่ประชุมของ
รัฐค่อย ๆ หมดบทบาททางการเมืองลง ไปสู่การที่ประมุขของรัฐต้องยินยอม
แต่งตั้งหัวหน้าฝ่ายบริหารจากบุคคลที่สภานิติบัญญัติให้ความสนับสนุน จนกระทั่ง

ถึงจุดสุดท้ายที่ประมุขของรัฐจะต้องตั้งหัวหน้าฝ่ายบริหารจากหัวหน้าพรรค
การเมืองที่มีเสียงสนับสนุนมากที่สุดในสภาเท่านั้น ซึ่งก็หมายความว่ารัฐบาลกับ
เสียงข้างมากในสภานิติบัญญัติย่อมมีความเป็นอันหนึ่งอันเดียวกัน และมี

ผลประโยชน์ในทางการเมืองร่วมกัน ดังที่ปรากฏเป็นข้อเท็จจริงอยู่ในประเทศที่ใช้
ระบบรัฐสภาหลายประเทศในปัจจุบัน

การประชุมกลุมยอยที่ 2