Page 18 - kpi19900
P. 18
โครงการศึกษาวิจัยวิเคราะห์ร่างพระราชบัญญัติเลือกตั้งสมาชิกสภาท้องถิ่นหรือผู้บริหารท้องถิ่น
2.4 กำรศึกษำกำรจัดกำรเลือกตั้งในระดับท้องถิ่นในต่ำงประเทศ
2.4.1 กำรจัดกำรเลือกตั้งในระดับท้องถิ่น: ประเทศญี่ปุ่น
ประเทศญี่ปุ่นเป็นรัฐเดี่ยวปกครองด้วยระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์เป็นประมุข ระบบ
การปกครองท้องถิ่นของประเทศญี่ปุ่นอาจจะแบ่งตามพื้นที่ได้เป็น 2 ระดับ คือ ระดับจังหวัด (prefectures)
และระดับเทศบาล (Municipal) โดยแบ่งจังหวัดเป็น 47 จังหวัด และแบ่งเทศบาลประมาณ 1,800 เขต
(ประมาณจากจ านวนเทศบาลในทุกระดับ) จังหวัดมีหน้าที่ในการบริหารจัดการภารกิจครอบคุลมใน
หลากหลายมิติมากกว่าเทศบาลในขณะที่เทศบาลท าหน้าที่ในการบริหารจัดการภารกิจที่อยู่ใกล้ชิดกับ
ประชาชนในพื้นที่มากกว่าจังหวัด
2.4.1.1 พัฒนำกำรกำรปกครองระดับท้องถิ่นในประเทศญี่ปุ่น
พัฒนาการการปกครองระดับท้องถิ่นในญี่ปุ่น อาจจะแบ่งออกได้เป็น 4 ยุค ประกอบด้วย 1) ยุคการ
7
ปฏิวัติยุคเมจิ 2) ยุคก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2 3) ยุคหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 และ 4) ยุคปัจจุบัน โดยมี
รายละเอียดดังนี้
1) ยุคการปฏิวัติยุคเมจิ
ในช่วงนี้รัฐบาลญี่ปุ่นให้ความส าคัญกับการปรับปรุงระบบบริหารประเทศให้มีความทัยสมัยระบบการ
ปกครองท้องถิ่นจึงได้รับการส่งเสริมให้มีความเข้มแข็งขึ้นในฐานะหน่วยงานการพัฒนาในระดับพื้นที่ โดยมีการ
จัดตั้งระบบเทศบาลนคร เทศบาลเมือง และเทศบาลตต าบลขึ้น ในปี ค.ศ. 1868 และระบบจังหวัดขึ้น ในปี
ค.ศ. 1890 ภายใต้รัฐธรรมนูญฉบับเมจิ ทั้งนี้ ท้องถิ่นรูปแบบจังหวัด แบ่งออกเป็น 2 ลักษณะ คือ จังหวัดใน
ฐานะรัฐบาลท้องถิ่นและหน่วยงานของรัฐบาลกลางผ่านการแต่งตั้งข้าราชการจากส่วนกลางให้ด ารงต าแหน่ง
ผู้ว่าราชการจังหวัด ซึ่งจะมีการมอบหมายภารกิจของรัฐบาลกลางแก่นายกเทศมนตรีน าไปปฏิบัติแทนในฐานะ
หน่วยงานในระดับพื้นที่ ภายใต้การก ากับควบคุมการด าเนินงานของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงกิจการภายใน
แห่งประเทศญี่ปุ่น (Minister of Internal Affairs) และผู้ว่าราชการจังหวัดจังหวัด ช่วงเวลาดังกล่าวสภา
จังหวัดและสภาเทศบาลมีอ านาจหน้าที่อย่างจ ากัดจากบทบัญญัติแห่งรัฐธรรมนูญเมจิที่มีลักษณะการออกแบบ
ระบบบริหารประเทศแบบรวมอ านาจสู่ส่วนกลาง
2) ยุคก่อนสงครามโลกครั้งที่ 2
ในช่วงนี้ประเทศญี่ปุ่นได้รับอิทธพลด้านการเมือง การปกครอง และระบบกฎหมาย จากประเทศ
เยอรมัน (ระหว่างปี ค.ศ. 1920-1944) การบริหารพื้นที่ในระดับท้องถิ่นเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมผ่าน
การเลือกตั้งผู้บริหารทั้งในระดับเทศบาลและระดับจังหวัดมากขึ้น กล่าวคือ เทศบาลในสมัยนั้นมีอ านาจในการ
ออกกฎหมายเพิ่มเต็มขึ้นโดยมีสภาเทศบาลซึ่งสามาชิกมาจากการเลือกตั้งโดยตรง (direct election) ของ
7 วิรัช วิรัชนิภาวรรณ. (2534). การบริหารเมืองหลวงและการบริหารท้องถิ่น. (ส านักพิมพ์โอเดียนสโดร์: กรุงเทพฯ).
หน้า 103-110.
- 13 -