Page 230 - kpi20756
P. 230
2 0 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย
ที่รัฐจัดให้แก่คนในสังคม อาทิ บริการด้านการศึกษา บริการด้านสาธารณสุข ซึ่งก็จะปรากฏว่า
คนในเมืองมักมีโอกาสได้รับบริการสาธารณะเหล่านี้ที่มีมาตรฐานและทั่วถึงกว่าคนในชนบท
เนื่องจากสถานศึกษาและสถานบริการสาธารณสุขที่มีมาตรฐานส่วนใหญ่อยู่ในเขตเมือง ในขณะ
เดียวกับที่คนที่มีฐานะทางเศรษฐกิจหรือมีความมั่งคั่งมากก็มีโอกาสและสามารถเข้าถึงบริการด้าน
การศึกษา สาธารณสุขที่มีมาตรฐานได้ดีกว่ากลุ่มคนที่ด้อยกว่าทางเศรษฐกิจหรือความมั่งคั่ง และ
เมื่อวิเคราะห์ต่อไปถึงอนาคตของเด็กจะเห็นได้ว่า อนาคตเด็กที่อยู่ในครอบครัวที่มีฐานะทาง
เศรษฐกิจที่ดีย่อมได้เปรียบเด็กที่ครอบครัวมีฐานะทางเศรษฐกิจต่ำกว่าทั้งในเชิงของคุณภาพชีวิต
และโอกาสในการหางานที่มีค่าจ้างหรือเงินเดือนที่สูงกว่า สะท้อนให้เห็นว่า ความเหลื่อมล้ำ
สามารถติดตามตัวเด็กไปจนถึงเติบใหญ่ได้หากรัฐไม่ให้ความสนใจกับการแก้ไขปัญหาความเหลื่อม
ล้ำทางสังคมอย่างจริงจังและเป็นมากกว่าการสงเคราะห์ โดยต้องให้ความสำคัญกับการพัฒนา
ศักยภาพคนให้สามารถพึ่งตนเองได้มากอย่างเท่าเทียมโดยเฉพาะทางด้านการศึกษาที่มีคุณภาพ
เท่าเทียมกันอันจะเป็นกุญแจสำคัญให้คนสามารถเขยิบฐานะทางเศรษฐกิจและสังคมได้สูงขึ้นอย่าง
เท่าเทียมหรือใกล้เคียงกัน
ความเหลื่อมล้ำทางสังคมในแง่ของการศึกษา สาธารณสุข เป็นเพียงตัวอย่างหนึ่งของความ
เหลื่อมล้ำทางสังคมที่เกิดขึ้น เพราะยังมีความเหลื่อมล้ำทางสังคมอื่นๆ อีก อาทิ ความเหลื่อมล้ำ
ด้านที่อยู่อาศัย ความเหลื่อมล้ำทางด้านความมั่นคงและความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน
ความเหลื่อมล้ำทางเพศ เป็นต้น ทำให้มิติความเหลื่อมล้ำทางสังคมมีความสำคัญไม่น้อยไปกว่า
ความเหลื่อมล้ำทางรายได้หรือความมั่งคั่ง
สำหรับความเหลื่อมล้ำทางการเมือง เป็นประเด็นที่ดูเหมือนว่าได้รับความสำคัญน้อยกว่า
ความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจกับความเหลื่อมล้ำทางสังคม แต่ในความเป็นจริง ความเหลื่อมล้ำ
ทางการเมืองเป็นความเหลื่อมล้ำที่อยู่ใกล้ตัวของคนมากและอาจลึกเข้าในจิตใจของคนทีเดียว ทั้งนี้
ความเหลื่อมล้ำทางการเมืองเป็นสิ่งที่เกี่ยวข้องกับศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์เนื่องจากเกี่ยวข้องกับ
สิทธิ เสรีภาพ ความเสมอภาค ความเป็นธรรม อันเป็นสิทธิขั้นพื้นฐานที่มนุษย์ควรมีและได้รับ
หลักประกันจากรัฐ ประเด็นสำคัญเกี่ยวข้องกับเรื่องนี้คือ โอกาสในการได้รับและใช้สิทธิ เสรีภาพ
ความเสมอภาค และความเป็นธรรมที่แตกต่างกันทั้งที่ในทางกฎหมายมีความเท่าเทียมกัน แต่ใน
ทางปฏิบัติกลับมีความแตกต่างกันและส่งผลกระทบต่อชีวิตจิตใจของคนในสังคม
กล่าวได้ว่า ความเท่าเทียมทางการเมืองเป็นพื้นฐานของประชาธิปไตย บางคนบอกว่า
ความไม่เท่าเทียมทางการเมืองเป็นเงาของประชาธิปไตย (Political Inequality is the Shadow
of Democracy) (Joshua K. Dubrow, 2016) ซึ่งก็หมายความว่า ประชาธิปไตยและความ
เอกสารประกอบการสัมมนากลุ่มย่อยที่ 5 ทางการเมืองวัดให้เป็นรูปธรรมได้ยากกว่าความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและความเหลื่อมล้ำทาง
ไม่เท่าเทียมทางการเมืองเป็นสิ่งที่คู่กัน ทั้งๆ ที่ในระบอบประชาธิปไตยได้ให้ความสำคัญกับ
สิทธิ เสรีภาพ ความเสมอภาค และศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ มักกล่าวกันว่า ความเหลื่อมล้ำ
สังคมแต่เราก็สามารถสังเกตเห็นได้ไม่ยากเกินไปนัก
