Page 231 - kpi20756
P. 231
การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21 2 1
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย
ความเหลื่อมล้ำในสังคมไทย
ประเด็นความเหลื่อมล้ำในสังคมไทยถูกหยิบยกมากล่าวถึงตั้งแต่แผนพัฒนาเศรษฐกิจและ
สังคมแห่งชาติ ฉบับที่ 2 (พ.ศ. 2510-2514) ได้เริ่มระบุถึงปัญหาการกระจายรายได้ที่ไม่เป็น
ธรรมและปัญหาความยากจนที่เริ่มปรากฏให้เห็นหลังสิ้นสุดแผนพัฒนาเศรษฐกิจ ฉบับที่ 1
(พ.ศ. 2504 - 2509) และนับแต่นั้นมาก็มีการกล่าวถึงปัญหาการกระจายรายได้และปัญหา
ความยากจนติดต่อกันเรื่อยมาจนถึงปัจจุบันนี้
กล่าวได้ว่า ความเหลื่อมล้ำในสังคมไทยเป็นปัญหาใหญ่ของสังคมไทยและมีแนวโน้มรุนแรง
มากขึ้นจนปรากฏข่าวว่า ประเทศไทยติดอันดับหนึ่งของประเทศที่มีความเหลื่อมล้ำด้านความ
มั่งคั่ง (Wealth inequality) มากที่สุดในโลก (ไทยรัฐออนไลน์, 2561) โดยมีการอ้างข้อมูลของ
CS Global Wealth Report 2018 ระบุว่า ประเทศไทยอยู่ในอันดับสามรองจากรัสเซียและอินเดีย
แต่ในปี 2018 ประเทศไทยกลับขึ้นมาเป็นอันดับหนึ่ง โดยในปี 2016 คนไทยที่มีความมั่งคั่งที่สุด
ร้อยละ 1 มีทรัพย์สินรวมกันถึงร้อยละ 58 ของทรัพย์สินรวมทั้งประเทศ มาในปี 2018 คนที่รวย
ที่สุดร้อยละ 1 นี้มีทรัพย์สินเพิ่มหรือรวยเพิ่มขึ้นเป็นร้อยละ 66.9 ในขณะที่คนที่มั่งคั่งที่สุดร้อยละ
1 ของรัสเซียมีทรัพย์สินลดลงจากร้อยละ 78 เป็นร้อยละ 57.1 เป็นที่สองรองจากประเทศไทย
(Credit Suisse Research Institute, 2018)
หากข้อมูลดังกล่าวเป็นความจริงแล้ว ก็แสดงให้เห็นว่า รัฐบาลที่ผ่านมาทุกชุดล้มเหลว
ในการแก้ไขปัญหาการกระจายรายได้เพื่อลดความเหลื่อมล้ำ ในทางตรงกันข้าม กลับทำให้ปัญหา
ดังกล่าวมีแนวโน้มเลวร้ายลง จึงเป็นประเด็นที่ควรพิจารณาว่า เกิดอะไรขึ้นกับโครงสร้างทาง
เศรษฐกิจ สังคม และการเมืองไทยที่ทำให้ความเหลื่อมล้ำเพิ่มได้มากขนาดนี้ แม้ว่าสำนักงาน
คณะกรรมการพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติจะออกมาแถลงว่า รายงานดังกล่าวของ
Global Wealth Report 2018 จะมีความคลาดเคลื่อนก็ตาม (สำนักงานคณะกรรมการเศรษฐกิจ
และสังคมแห่งชาติ, 2019) แต่คนไทยจำนวนมากก็สัมผัสกับความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจ สังคม
และการเมืองในสังคมไทยมานานแล้ว
จากการศึกษาของมูลนิธิสถาบันอนาคตไทยศึกษาเรื่อง 8 ข้อเท็จจริงความเหลื่อมล้ำในไทย
มีข้อมูลที่น่าสนใจดังนี้ (มูลนิธิสถาบันอนาคตไทยศึกษา, 2562)
ข้อเท็จจริงที่ 1 ปัญหาความเหลื่อมล้ำไม่ดีขึ้นเลยจากเมื่อสามทศวรรษที่ผ่านมา
ข้อเท็จจริงที่ 2 กลุ่มที่ใหญ่ที่สุดในครอบครัวคนจนคือ ครอบครัวคนชรา ส่วนครอบครัว
คนรวยมีอาชีพเฉพาะทางกับเจ้าของธุรกิจ
ข้อเท็จจริงที่ 3 เกือบครึ่งของครอบครัวไทยมีรายได้ต่ำกว่า 15,000 บาทต่อเดือน
ข้อเท็จจริงที่ 4 ความเหลื่อมล้ำจริงมากกว่าที่รายงานทั่วไปอย่างน้อย 25 % เอกสารประกอบการสัมมนากลุ่มย่อยที่ 5
ข้อเท็จจริงที่ 5 ความเหลื่อมล้ำด้านความมั่งคั่งของไทยอยู่อันดับท้ายๆ ของโลก