Page 235 - kpi20756
P. 235
การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21 2
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย
คุณภาพได้มาตรฐานที่จะทำให้มีโอกาสในการหางานที่มั่นคง มีเงินเดือนค่าจ้างสูงย่อมมีความ
แตกต่างกันมากพอสมควร
เมื่อพิจารณาถึงคุณภาพชีวิตในเมือง อาจกล่าวได้ว่า คนในเมืองมีความสะดวกสบายกว่า
คนในชนบทเมื่อเปรียบเทียบกับโครงสร้างพื้นฐานทางคมนาคมขนส่งที่รัฐทุ่มเทให้กับ
กรุงเทพมหานครและปริมณฑลและเมืองใหญ่อีกหลายเมือง รวมถึงบริการของรัฐด้านการศึกษา
และสาธารณสุข ตลอดจนการมีงานทำและมีรายได้ แต่ในแง่คุณภาพชีวิตที่คนในเมืองต้องเผชิญ
กับสภาพการจราจรติดขัด ยาเสพติด อาชญากรรม มลพิษทางอากาศ เสียง น้ำเสีย น้ำท่วม
ขาดสถานที่สำหรับพักผ่อนหรือสวนสาธารณะอย่างเพียงพอ การอยู่ในชุมชนแออัดสำหรับ
คนรายได้น้อย เป็นสิ่งที่คนในเมืองต้องจ่ายเพื่อแลกเปลี่ยนกับความต้องการมีชีวิตอยู่ในเมืองโดย
กลุ่มคนที่มีฐานะทางเศรษฐกิจดีย่อมได้เปรียบในการอยู่อาศัยในเมืองและมีคุณภาพชีวิตที่ดีมาก
กว่ากลุ่มคนที่ด้อยกว่าทางเศรษฐกิจและมีโอกาสเข้าถึงบริการสาธารณะของรัฐน้อยกว่า ซึ่งในแง่
หนึ่งก็นำไปสู่ความเหลื่อมล้ำและไม่เป็นธรรมในสังคม
ในสภาวะที่เมืองมีการเติบโตและมีความเป็นเมืองอย่างรวดเร็วส่งผลให้เกิดความไม่เป็น
ธรรมขึ้นในกลุ่มคนที่อาศัยอยู่ในเมืองที่ขาดการวางผังเมืองในระยะยาว ทำให้เกิดการเวนคืนที่ดิน
เพื่อสร้างเครือข่ายคมนาคมทั้งถนน โครงข่ายรถไฟฟ้าที่ภาครัฐดำเนินการหรือให้สัมปทานกับ
ภาคธุรกิจเอกชน ทำให้ประชาชนต้องอพยพย้ายจากถิ่นเดิมออกไปเพื่อแลกกับความเจริญของเมือง
รวมถึงการพัฒนาอสังหาริมทรัพย์ของภาคธุรกิจเอกชนในรูปของศูนย์การค้า ที่อยู่อาศัยที่มีราคา
แพง ส่งผลให้ผู้มีรายได้น้อยที่เคยเช่าที่ดินอาศัยอยู่ในเมืองในราคาถูกต้องถูกไล่ที่อาศัยออกไปอยู่
ชานเมืองห่างไกลที่ทำงานมากขึ้น เหตุการณ์เหล่านี้เป็นปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นในเมืองใหญ่ของ
ประเทศไทยและเริ่มมีการเรียกร้องสิทธิของคนในเมือง (Right to the City) เพื่อให้สามารถอยู่
ในเมืองได้อย่างมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
คนอีกกลุ่มที่ต้องเผชิญกับความเหลื่อมล้ำในเมืองคือ คนด้อยโอกาส คนด้อยโอกาสเหล่านี้
ได้แก่ เด็กที่ต้องย้ายตามพ่อแม่ที่ทำงานรับจ้างตามสถานที่ต่าง ๆ และไม่มีที่อยู่เป็นหลักแหล่ง
ทำให้ไม่ได้รับการศึกษาที่เพียงพอ เด็กไร้บ้าน เนื่องจากปัญหาครอบครัวและหนีออกจากบ้านมาใช้
ชีวิตอยู่ตามใต้สะพานหรือริมถนน คนไร้บ้าน เพราะปัญหาเศรษฐกิจ/ปัญหาครอบครัว รวมถึง
เด็กที่พ่อแม่ทอดทิ้ง คนเหล่านี้จำเป็นต้องได้รับการดูแลจากหน่วยงานที่ใกล้ชิดมากที่สุดคือ
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ที่มีอยู่ครอบคลุมพื้นที่เมืองของประเทศไทยแแทนที่จะเป็นหน่วยงาน
ของรัฐในส่วนกลางหรือส่วนภูมิภาคที่มีขีดจำกัดในการดูแลได้ครอบคลุมพื้นที่เมือง
ปัญหาความเหลื่อมล้ำและไม่เป็นธรรมในชนบท
หลายคนอาจมองว่า ชนบทมีปัญหาความเหลื่อมล้ำน้อยกว่าในเมือง แต่ในความเป็นจริงแล้ว
อาจมีความรุนแรงมากกว่าเมืองก็ได้ เหตุก็เพราะว่า อำนาจหรืออิทธิพลของคนในชนบทที่มีต่อ
ผู้มีอำนาจตัดสินใจทางการเมืองการบริหารของประเทศมีน้อยกว่าคนที่อาศัยอยู่ในเมืองที่มีกลุ่ม เอกสารประกอบการสัมมนากลุ่มย่อยที่ 5
ชนชั้นสูงที่มีฐานะทางเศรษฐกิจดี มีความรู้ และเครือข่ายที่กว้างขวางไปถึงกลุ่มชนชั้นนำทาง
