Page 99 - kpi20858
P. 99
56
83
พระอารามในพระราชฐานสมัยกรุงศรีอยุธยา การสร้างวัดในพระราชฐานนั้นเคยมีปรากฏมาแต่
ครั้งโบราณ กล่าวคือเมื่อกรุงสุโขทัยเป็นราชธานี มีการสร้างวัดมหาธาตุ ซึ่งอยู่ในบริเวณพระราชวัง
ต่อมาในสมัยกรุงศรีอยุธยาเป็นราชธานี มีการสร้างวัดพระศรีสรรเพ็ชญ์อยู่ในบริเวณพระราชวัง
เช่นเดียวกัน เมื่อล่วงเข้าสู่รัชสมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก แห่งกรุงรัตนโกสินทร์
พระองค์ได้ทรงสร้างวัดพระศรีรัตนศาสดารามขึ้นในพระบรมมหาราชวัง พร้อมกับสร้างพระนคร
84
เมื่อปีขาล พุทธศักราช 2325 ดังนั้น พระบรมมหาราชวังคือ สัญลักษณ์ของพระมหากษัตริย์และ
85
ราชธานี ทั้งเป็นประวัติศาสตร์บอกเล่าด้วยงานช่างและฝีมือช่าง ด้วยความส าคัญดังที่กล่าวถึง
ข้างต้น วัดพระศรีรัตนศาสดารามจึงได้รับการท านุบ ารุงให้อยู่ในสภาพที่ดีอยู่เสมอ
พระระเบียงคด ภายในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม นั้นปรากฏภาพจิตรกรรมที่พระบาท
สมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก ทรงโปรดเกล้าฯ ให้เขียนขึ้น โดยมีการก าหนดเนื้อหาเป็นเรื่อง
รามเกียรติ์ มีเรื่องย่อพระราชนิพนธ์พระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก แบ่งออกเป็น 5 ภาค
ดังที่ปรากฏในหนังสือเรื่อง “จิตรกรรมฝาผนังเรื่อง รามเกียรติ์ รอบพระระเบียงวัดพระศรีรัตน
ศาสดาราม” สามารถกล่าวถึงพอสังเขป ดังนี้
ภาคที่ ๑ เริ่มต้นด้วยการสดุดีพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก
มหาราช และพระราชด าริทรงพระราชนิพนธ์เรื่องรามเกียรติ์ แล้วจึงเริ่มด้วยก าเนิดราชวงศ์
ของพระราม คือการสร้างกรุงศรีอยุธยาซึ่งมีท้าวอโนมาตันครอง ก าเนิดของทศกัณฐ์เริ่มด้วย
การสร้างกรุงลงกา นนทกซึ่งมาถือก าเนิดเป็นทศกัณฐ์ ก าเนิดของพวกวานรคือ พาลี สุครีพ
และหนุมาน ต่อจากนั้นก็ถึงก าเนิดนางมณโฑ มเหสีของทศกัณฐ์ ก าเนิดองคตลูกของพาลี
กับนางมณโฑ ก าเนิดอินทรชิต นนทกาลซึ่งถูกพระอิศวรสาปลงมาเป็นควายชื่อทรพา เรื่อง
นางไกยเกษีเอาแขนสอดแทนเพลารถของท้าวทศรถ เมื่อท้าวทศรถรบกับปทูตทันต์ท าให้
ท้าวทศรถประทานพรแต่นาง ต่อมาจึงถึงพิธีที่ฤษี ๕ รูป กระท าเพื่อขอโอรสให้แก่ท้าวทศรถ
เกิดมีข้าวทิพย์ ๔ ปั้น นางมณโฑได้กลิ่นเข้าทศกัณฐ์จึงให้กากนาสูรแปลงเป็นกาบินมาโฉบ
ข้าวทิพย์ไปได้ครึ่งก้อน จากนั้นพระราม พระพรต พระลักษมณ์ และพระสัตรุดประสูติ
83 ส านักหอสมุดกลาง มหาวิทยาลัยศิลปากร, วัดพระศรีรัตนศาสดาราม, เข้าถึงเมื่อ 8 กรกฎาคม 2562, เข้าถึงได้
จาก http://www.resource.lib.su.ac.th/webtemple/index.php?option=com_content&view=article&id=17&Itemid
84 กรมศิลปากร, ปาฐกถาเรื่องสงวนรักษาของโบราณ จดหมายเหตุเรื่องปฏิสังขรณ์วัดพระศรีรัตนศาสดา
ราม ครั้งรัชกาลที่ 3 และการซ่อมภาพผนังเรื่อง รามเกียรติ์ที่วัดพระศรีรัตนศาสดารามในการสมโภชพระนคร
ครบร้อยปี พ.ศ.2425 (นครหลวงฯ:เจริญรัตน์การพิมพ์, 2516), 19.
85 สันติ เล็กสุขุม, “สังเขปศิลปะรัตนโกสินทร์: พระบรมหาราชวัง,” ใน ศิลปกรรมล ้าค่าสมัยรัตนโกสินทร์
(กรุงเทพ: ราชบัณฑิตยสถาน, 2549), 30.
