Page 68 - kpi20863
P. 68
พฤษภาคม ปีนั้น โดยพระวรวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสุทธสิริโสภา เสด็จแทนพระองค์สมเด็จพระราชปิตุจฉา เจ้า
ฟ้าฯ กรมหลวงเพชรบุรีราชสิรินธร ทรงเปิดแพรป้ายนามโรงเรียน
4.2.16 โรงกรองน า ประปาสถานสามเสน
การจัดน้ าประปาส าหรับกรุงเทพฯ เป็นโครงการในพระราชด าริของรัชกาลที่ 5 มาตั้งแต่พ.ศ. 2452
แล้ว ต่อมาในรัชกาลที่ 6 ในพ.ศ. 2457 ได้โปรดเกล้าฯ ให้กรมศุขาภิบาลสร้าง ประปาสถาน ขึ้นที่ริมคลองสาม
เสนฝั่งเหนือ ต าบลบางซื่อ รับน้ าจืดจากคลองประปามากรองให้บริสุทธิ์ แล้วจ าหน่ายน้ าไปยังที่ต่างๆ ทั่วพระ
27
นคร ถึงรัชกาลที่ 7 ประปาสถานขยายก าลังการผลิตน้ าประปา โดยในพ.ศ. 2473 ได้จัดสร้างโรงกรองน้ าขึ้น
ใหม่ (ภาพที่ 4-43 และ 4-44) อยู่เคียงกันกับโรงกรองน้ าหลังเดิมที่สร้างเสร็จเมื่อพ.ศ. 2456 โรงกรองน้ าหลัง
ใหม่นี้เป็นอาคารชั้นเดียว มีผังรูปสี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง 17 เมตร ยาว 45 เมตร แบ่งความยาวเป็น 10 ช่วงเสา
โดยมีถังกรองน้ าคอนกรีตเสริมเหล็กตั้งเรียงตามความยาวอาคารสองแถวๆ ละ 8 ถัง แต่ละถังตั้งอยู่ระหว่าง 1
ช่วงเสา ส่วนช่วงเสาด้านหน้าสุดและด้านในสุดเป็นบันไดทางขึ้นไปยังทางเดินที่ชั้นบน ซึ่งอยู่ที่ระดับปากถัง
กรองน้ า โครงสร้างเสาและคานคอนกรีตเสริมเหล็ก ส่วนโถงทางเดินกลางมุงหลังคาจั่ว รองรับด้วยคานโค้งที่
บางเบา ส่วนถังกรองน้ าสองข้างมุงหลังคาพาไล เว้นระยะระหว่างหลังคาจั่วกับพาไลเป็นช่องแสงที่คอสอง
ด้านสกัดอาคารมีหน้าต่างใหญ่ ตรงกลางออกแบบเป็นซุ้มโค้ง ตกแต่งกันสาดและลวดบัวแบบคลาสสิคลดทอน
เพียงเล็กน้อย
4.2.17 โรงซ่อมรถจักรและหม้อน า มักกะสัน
โรงซ่อมรถจักรและหม้อน้ า (Erecting & Boiler Shop) เป็นส่วนหนึ่งของโรงงานรถไฟมักกะสัน อัน
เป็นศูนย์กลางการซ่อมบ ารุงรถไฟและอุปกรณ์ประกอบในการเดินรถของกรมรถไฟหลวงแห่งกรุงสยามมาตั้งแต่
รัชกาลที่ 6 แล้ว โดยมีอาคารโรงซ่อมรถขนาดใหญ่ โครงสร้างบางส่วนเป็นคอนกรีตเสริมเหล็ก โครงหลังคาถัก
เหล็ก (steel truss) ที่สร้างขึ้นในพ.ศ. 2465 ต่อมาในรัชกาลที่ 7 กรมรถไฟจึงสร้างโรงซ่อมใหม่เพื่อซ่อมรถ
จักรและหม้อน้ า (ภาพที่ 4-45 และ 4-46) ลักษณะเป็นโรงงานขนาดใหญ่ ตั้งอยู่กลางที่ดิน มีผังรูป
สี่เหลี่ยมผืนผ้า กว้าง 32 เมตร ยาว 124.80 เมตร โถงกลางเป็นโครงสร้างช่วงกว้าง ช่วงพาด 20 เมตร
ออกแบบพิเศษให้เป็นแนวเสาคอนกรีตเสริมเหล็กขนาดใหญ่ รองรับรถปั้นจั่นไฟฟ้าเหนือหัว (bridge crane) 5
เครื่อง ซึ่งใช้ส าหรับในการซ่อมและประกอบตัวรถจักร หม้อน้ า และรถล าเลียง มีโครงถักคอนกรีตเสริมเหล็ก
(reinforced concrete truss) ขนาดใหญ่วิ่งตามแนวเสาเพื่อรองรับน้ าหนักบรรทุกอันมหาศาลของรถปั้นจั่น
สองข้างมีค้ ายัน (buttress) คอนกรีตเสริมเหล็ก ถ่ายแรงลงสู่ช่วงเสาด้านข้าง เหนือขึ้นไปเป็นโครงสร้างหลังคา
เป็นโครงถักเหล็ก มุงสังกะสี ท าหลังคาซ้อนด้านบนเพื่อระบายความร้อนภายในและเพื่อรับแสงสว่าง อาคาร
โรงซ่อมรถจักรและหม้อน้ านี้มีรูปลักษณ์ภายนอกที่แสดงถึงสัจจะของโครงสร้าง เสาและคานคอนกรีตเปลือย
ไม่ตกแต่งปิดผิว ส่วนผนังที่มิได้รับแรง ระหว่างช่วงเสาและช่องว่างในโครงถักคอนกรีตเสริมเหล็ก ก็กรุด้วยผนัง
97