Page 39 - 21736_Fulltext

18

2.1.2 บทบาทหน้าที่ และยุทธวิธีของคนกลาง

ในส่วนที่ผ่านมาเราได้เข้าใจถึงแนวความคิดของการไกล่เกลี่ยโดยคนกลาง ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้น

และพื้นฐานที่สำคัญต่อไปในการศึกษาด้านการไกล่เกลี่ยโดยคนกลาง สิ่งที่ได้เรียนรู้ไปแล้ว
ประกอบด้วย นิยามความหมายของการไกล่เกลี่ยโดยคนกลางว่าคืออะไร การไกล่เกลี่ยโดยคนกลาง

เกี่ยวข้องกับการแก้ไขความขัดแย้งอย่างไร เหตุผลและแรงจูงใจในการใช้วิธีการไกล่เกลี่ยโดยคนกลาง
มีอะไรอยู่เบื้องหลังของแต่ละฝ่าย การทำความเข้าใจวัฒนธรรมที่หลากหลาย อีกทั้งประโยชน์และ

ข้อจำกัดของการไกล่เกลี่ยโดยคนกลาง

2.1.2.1. บทบาทหน้าที่ของคนกลาง

บทบาทหน้าที่ของคนกลางควรเป็นอย่างไร? ดังที่เราได้ทราบแล้วว่าการไกล่เกลี่ยโดย

คนกลางจะเหมาะสมกับสถานการณ์ที่คู่กรณีไม่สามารถพูดคุยกันได้เอง จึงมีความจำเป็นต้องใช้บุคคล
ที่สามเข้ามาช่วยกำกับกระบวนการ หน้าที่ของคนกลางได้สรุปจากข้อกำหนดของประธานศาลฎีกาว่า

ด้วยการไกล่เกลี่ย พ.ศ. 2554 ประมวลจริยธรรมผู้ไกล่เกลี่ย สำนักระงับข้อพิพาท สำนักงานศาล
ยุติธรรม พ.ศ. 2548 อีกทั้งนพพร โพธิรังสิยากร (2555) และงานเขียนของวันชัย วัฒนศัพท์ (2550)

รวมถึงงานของนักวิชาการต่างประเทศเช่น Coltri (2004) และ Mayer (2000) สรุปได้ดังต่อไปนี้

1) ความสมัครใจ

ในการไกล่เกลี่ยโดยคนกลางความสมัครใจเข้าสู่กระบวนการไกล่เกลี่ยเป็นสิ่งที่สำคัญ
มาก ถ้าคู่กรณียังไม่พร้อมเข้าสู่การพูดคุยก็ไม่สามารถบังคับได้ การไกล่เกลี่ยในศาลยุติธรรม ทำได้ง่าย

กว่าการไกล่เกลี่ยนอกศาลยุติธรรม การไกล่เกลี่ยในศาลยุติธรรมผู้พิพากษาอาจถามคู่กรณีว่าประสงค์

ที่จะเข้าสู่กระบวนการไกล่เกลี่ยหรือไม่ หรือถ้าผู้พิพากษาเจ้าของสำนวนเห็นว่ามีความเป็นไปได้ใน
การยุติเรื่องด้วยการไกล่เกลี่ย ก็อาจส่งเรื่องให้คู่กรณีมาไกล่เกลี่ยกันก่อน แต่การไกล่เกลี่ยนอกศาล

ยุติธรรม เป็นความสมัครใจโดยแท้ที่จะเข้าสู่การไกล่เกลี่ยหรือไม่ ยกตัวอย่าง การไกล่เกลี่ยกรณี

ความเห็นต่างทางการเมือง เป็นเรื่องของความสมัครใจ ถ้าทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องยังไม่พร้อมเข้าสู่การ
พูดคุย การไกล่เกลี่ยก็ไม่เกิดขึ้น แต่ถ้าผู้เกี่ยวข้องเกิดการยอมรับในกระบวนการ รวมถึงคนกลางก็จะ

นำมาสู่การพูดคุยได้ วิธีในการหาคนกลางที่เป็นที่ยอมรับจากทุกฝ่าย อาจทำได้โดยให้แต่ละฝ่ายเสนอ
ชื่อคนกลางที่ยอมรับมาฝ่ายละ 10 ชื่อ แล้วหารายชื่อที่เห็นพ้องต้องกัน มาเป็นคนกลางหรือเป็นผู้

อำนวยความสะดวกในการพูดคุย เป็นต้น

2) การให้คู่กรณีตัดสินด้วยตนเอง

คนกลางต้องสนับสนุนให้คู่กรณีตัดสินใจด้วยตนเอง ผู้ไกล่เกลี่ยไม่ใช่อนุญาโตตุลาการ
ผู้พิพากษาหรือเจ้าโคตร ที่ต้องตัดสิน สมัยก่อนเจ้าโคตร “พูดแล้วแล้ว” พูดแล้วได้ข้อยุติ พูดแล้ว