Page 13 - kpiebook62001
P. 13
1.3.1.1 ที่มาและวัตถุประสงค์ของโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ
ในส่วนนี้ประกอบไปด้วย 4 ส่วนย่อย ๆ ได้แก่ (1) สถานการณ์ความยากจนและความเหลื่อมล ้าในประเทศ
ไทย จากค่าสถิติทางการที่มักใช้ประกอบการจัดท านโยบายสวัสดิการต่าง ๆ ทั้งด้านจ านวน สัดส่วนคนจน สัดส่วน
รายได้ของกลุ่มคนในประเทศ และค่าสัมประสิทธิ์จีนี (2) ภาพรวมพัฒนาการของสวัสดิการในประเทศไทย เป็นส่วนที่
รวบรวมข้อมูลและข้อเท็จจริงของนโยบายสวัสดิการที่เกิดขึ้นในช่วงเวลาต่าง ๆ ของประเทศไทย โดยแบ่งช่วงเวลาใน
การศึกษาออกเป็นจุดเวลาส าคัญ ๆ ตามลักษณะของนโยบายที่เกิดขึ้นในช่วงเวลานั้น ๆ ในส่วนนี้จะเป็นการอภิปราย
โดยคร่าวเพื่อแสดงให้เห็นถึงภาพรวมของนโยบายสวัสดิการเท่านั้น (3) พัฒนาการทางความคิดของนโยบายช่วยเหลือ
แบบเจาะจงที่คนจน ส่วนนี้จะรวบรวมนโยบายที่มีลักษณะการช่วยเหลือคนจนเท่านั้น รวมถึงเหตุการณ์ แนวคิด หรือ
การลงมือของภาครัฐที่เกี่ยวข้องกับความยากจนในแต่ละช่วงเวลา เพื่อสะท้อนให้เห็นความพยายามแก้ไขปัญหาจาก
รัฐบาล รวมถึงการก่อตัวของวิธีคิดแบบเจาะจงที่คนจน และ (4) การเกิดขึ นของโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ซึ่งเป็น
ส่วนที่กล่าวถึงเหตุปัจจัยต่าง ๆ ในช่วงเวลาปัจจุบันที่ส่งผลให้นโยบายบัตรสวัสดิการแห่งรัฐเกิดขึ้น รวมถึงวิธีคิดของ
ส านักงานเศรษฐกิจการคลัง หน่วยงานหลักในการจัดท าโครงการดังกล่าว ด้วยการศึกษาเอกสารประกอบกับการ
สัมภาษณ์นักวิชาการที่เกี่ยวข้องกับนโยบาย
1.3.1.2 ปัญหาของโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐและการลดความเหลื่อมล ้า
ในส่วนนี้จะเป็นการศึกษารวบรวมปัญหาต่าง ๆ ที่เกิดขึ้นในการด าเนินงานของผู้ด าเนินนโยบาย รวมถึงปัญหา
ในมุมของผู้ที่มีส่วนกับนโยบายเช่นร้านค้าที่เข้าร่วมโครงการและผู้ถือบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ โดยแบ่งออกเป็นหัวข้อย่อย
ดังนี้ (1) ปัญหาของโครงการบัตรสวัสดิการแห่งรัฐในแง่การด้าเนินงาน ส่วนนี้คณะวิจัยจะรวบรวมข้อมูลจาก
เจ้าหน้าที่ที่อยู่ในระดับปฏิบัติการของภาครัฐ เช่น จากส านักงานเศรษฐกิจการคลัง กรมบัญชีกลาง และศึกษาวิธีการทาง
งบประมาณของโครงการจากมติคณะรัฐมนตรี เพื่อรวบรวมและชี้ให้เห็นปัญหาที่เกิดขึ้นในระดับปฏิบัติการของภาครัฐ
(2) ปัญหาในด้านการใช้งานบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ซึ่งคณะวิจัยจะรวบรวมปัญหาที่เกิดขึ้นกับผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับ
การใช้งานบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ได้แก่ ร้านธงฟ้าและผู้ถือบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ และรวบรวมข้อมูลเพิ่มเติมจากข่าวเพื่อ
ชี้ให้เห็นปัญหาที่เกิดขึ้นในระดับการใช้งาน และ (3) วิเคราะห์การลดความเหลื่อมล ้าผ่านโครงการบัตรสวัสดิการแห่ง
รัฐ ซึ่งผู้วิจัยจะรวบรวมความเห็นจากการสัมภาษณ์ทุกภาคส่วนทั้งนักวิชาการ ผู้ปฏิบัติงานของภาครัฐ รวมถึงผู้ที่
เกี่ยวข้องกับการใช้งานบัตรสวัสดิการแห่งรัฐ ท าการรวบรวมและวิเคราะห์เพิ่มเติมจากความเห็นต่าง ๆ เพื่อให้ได้ข้อสรุป
ว่าโครงการดังกล่าวควรมีการปรับปรุงอย่างไรเพื่อน าไปสู่การแก้ไขปัญหาความเหลื่อมล้ าได้
1.3.2 ขอบเขตการศึกษาประสบการณ์จากต่างประเทศ
ในส่วนนี้คณะวิจัยจะท าการศึกษาแนวคิดและหลักการของการลดความเหลี่อมล้ าในประเทศต่าง ๆ ศึกษา
ปัญหาของนโยบายสวัสดิการเพื่อประมวลปัญหาและแนวทางการแก้ไขที่ประสบความส าเร็จ และน ามาเปรียบเทียบกับ
โครงการที่เกิดขึ้นในประเทศไทยแล้วประมวลจัดท าข้อเสนอแนะ
4