Page 107 - kpiebook65010

แนวทางและวิธีการวิเคราะห์
ผลกระทบทางสังคมในการตรากฎหมาย

ความเท่าเทียมในส่วนที่สามารถคาดหมายได้ (foreseen impact on gender relations) หรือ
กล่าวอีกนัยหนึ่งคือ หลังจากที่สามารถระบุถึงผลกระทบแล้วก็จะต้องมีการวัดระดับของผลกระทบ

โดยพิจารณาจากแนวโน้มของผลกระทบที่ได้วิเคราะห์ไปในขั้นตอนก่อน โดยการวัดและชั่งน้ำหนัก
ผลกระทบในขั้นตอนนี้อาจวัดโดยพิจารณาว่าข้อเสนอทางนโยบายหรือกฎหมายนั้นจะส่งผลบวก

ลบ หรือไม่ได้สร้างความเปลี่ยนแปลงต่อความเท่าเทียมทางเพศ โดยปัจจัยสำคัญที่จะทำให้
การวิเคราะห์ขั้นตอนนี้เกิดประสิทธิภาพก็จะขึ้นอยู่กับคุณภาพและปริมาณของข้อมูลที่มีการเก็บ
และวิเคราะห์ในขั้นตอนก่อน ๆ ด้วย ในที่นี้การชั่งน้ำหนักผลกระทบด้านความเท่าเทียม

อาจพิจารณาจากเกณฑ์ที่ปรากฏในด้านต่อไปนี้

1. ข้อพิจารณาด้านการมีส่วนร่วมของหญิงและชาย (participation of

women and men) การชั่งน้ำหนักข้อพิจารณาด้านนี้จะถือว่าก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลง
ในทางที่ดีขึ้น (ส่งเสริมความเท่าเทียมทางเพศ) เมื่อจำนวนตัวแทนของฝ่ายที่มีสัดส่วนน้อย
(representation of the under-represented sex) เพิ่มขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ (significant

increase) ซึ่งอาจเป็นกรณีที่ฝ่ายชายมีบทบาทในการทำหน้าที่ที่โดยปกติฝ่ายหญิงเป็นผู้ทำ เช่น
การดูแลงานบ้าน และในทางกลับกัน ฝ่ายหญิงมีบทบาทในงานที่ปกติฝ่ายชายเป็นผู้มีบทบาทหลัก

เป็นต้น

2. ข้อพิจารณาด้านการเข้าถึงและการควบคุมสิทธิประโยชน์ (access to
and control of resources) การชั่งน้ำหนักข้อพิจารณาด้านนี้มุ่งพิจารณาที่บรรดาทรัพยากรหรือ

สิทธิประโยชน์ที่จำเป็น (essential resources) เช่น การศึกษา การจ้างงาน อาชีพ สุขภาพ เวลา
เงิน อำนาจ ข้อมูล หรือเทคโนโลยีใหม่ ๆ เป็นต้น โดยจะถือว่ากฎหมายหรือนโยบายก่อให้เกิด

ความเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขึ้นเมื่อสามารถคาดหมายได้ว่าจะมีการขจัดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ
ทางเพศ (gender gap) หรืออย่างน้อยที่สุดคาดเห็นได้ถึงการลดลงของช่องว่างความเหลื่อมล้ำ
ดังกล่าวได้ ซึ่งในกรณีของเพศหญิง อาจเป็นเรื่องการส่งเสริมบทบาทสตรีในด้านเศรษฐกิจ ในขณะที่

การเพิ่มบทบาทของเพศชายอาจเป็นการส่งเสริมให้ได้ทำงานบ้านมากขึ้น นอกจากนี้ อาจเป็นการ
เพิ่มบทบาทของเพศที่ได้รับบทบาทน้อยในกระบวนการตัดสินใจในระดับโครงการ เป็นต้น ก็ได้

3. ข้อพิจารณาด้านบรรทัดฐานทางสังคมหรือคุณค่าที่อิงอาศัยปัจจัยด้าน
การแบ่งแยกเพศ (gender-based social norms and values) การชั่งน้ำหนักข้อพิจารณาด้าน

นี้จะถือว่าก่อให้เกิดความเปลี่ยนแปลงในทางที่ดีขึ้นเมื่อมีการเปลี่ยนแปลงกลไกหรือโครงสร้าง
ที่ทำให้เกิดความเหลื่อมล้ำ เช่น การเปลี่ยนแปลงสัดส่วนภาระงานที่มีในสังคมหนึ่ง ๆ ที่แบ่งแยก
ด้วยเหตุผลเรื่องเพศ

สถาบันพระปกเกล้า

95