Page 131 - kpiebook65037
P. 131
130 ตัวชี้วัดหลักคุณธรรม
ย่อมหาวิธีการเพื่อให้ได้พบความสุขที่สุดในชีวิต การกระท�าใดที่ให้ผลลัพธ์
ในการตอบสนองความสุขของแต่ละคนนับว่าเป็นสิ่งที่ถูกต้องชอบธรรม
หลักทางศีลธรรมอันเลื่องชื่อของแนวคิดนี้ คือ เรื่องความสุขสูงสุดของ
คนจ�านวนมากที่สุด (The Greatest Happiness for the Greatest Number)
เมื่อน�ามาพิจารณาถึงบทบาทของเจ้าหน้าที่ภาครัฐ ที่มีหลัก
การพื้นฐานในการให้การบริการสาธารณะเพื่อประโยชน์สุขของประชาชน
ดูเหมือนว่าแนวคิดอรรถประโยชน์สูงสุดดูจะสอดคล้องกับเจ้าหน้าที่
ภาครัฐเป็นอย่างยิ่ง เพื่อตอบสนองความสุขของประชาชนด้วยบริการ
ต่างๆ ซึ่งในที่สุดจะน�ามาซึ่งความสุขของสังคมในภาพรวม
อย่างไรก็ตาม ปัญหาการประยุกต์ใช้ศีลธรรมแนวคิดอรรถนิยม
คือ การก�าหนดนิยามความสุขที่เป็นเป้าหมายสูงสุดของสังคมในลักษณะ
ที่กว้างขวาง สอดคล้องกับหลักความสุขสูงสุดของคนจ�านวนมากที่สุด
โดยที่มองว่าสังคมไม่สามารถมอบความสุขให้ทุกคนได้ ปัญหาจึงอยู่ที่ว่า
ความสุขที่สร้างขึ้นนั้นจะมีลักษณะอย่างไรและเป็นความสุขของคน
กลุ่มใดบ้าง หากจะประเมินถึงการได้รับประโยชน์จากการกระท�าการใดนี้
จ�าเป็นต้องแยกความแตกต่างระหว่างประโยชน์ที่เกิดขึ้นกับตัวเราเอง
(Ethical Egoism) เพื่อคนอื่น (Ethical Altruism) หรือเพื่อส่วนรวมในสังคม
(Utilitarianism) ในกรณีที่หมายถึงประโยชน์ส�าหรับตัวเราเอง ในกรณีนี้
การตัดสินใจค�านึงถึง ประโยชน์ “ตัวเรา” เองเป็นหลัก คนอื่นอาจจะ
ไม่ได้รับประโยชน์ และ ส�าหรับอรรถประโยชน์สูงสุดนั้น เป็นการกระท�า
เพื่อคนอื่น โดยที่ยึดผู้อื่นเป็นหลักในการตัดสินใจ ประโยชน์สุดท้ายสูงสุด
จะตกกับส่วนรวมในสังคม แต่ปัญหาในทางปฏิบัติ พบว่า การก�าหนด
นิยามความหมายของอรรถประโยชน์นิยมเป็นสิ่งที่กระท�าได้ไม่ง่ายนัก
และยิ่งกว่านั้นยังก่อให้เกิดการขัดกันระหว่างผลประโยชน์ในหลายระดับ
ด้วยเช่นกัน
