Page 173 - kpi12821
P. 173
ณรงค์เดช สรุโฆษิต
89
พรรคการเมืองโดยตรง โดยกฎหมายกำหนดให้รัฐบาลและองค์กรอัยการ (Ministerio
Fiscal) เท่านั้น ที่มีอำนาจยื่นคำร้องต่อศาลฎีกาแผนกพิเศษ เพื่อให้ศาลสั่งยุบ
พรรคการเมืองได้ โดยต้องยื่นพร้อมเอกสารและหลักฐานที่เกี่ยวข้อง 90
นอกจากนี้ ในกรณีที่สภาผู้แทนราษฎรหรือวุฒิสภาเห็นว่า พรรคการเมือง
ใดมีพฤติการณ์สมรู้ร่วมคิดหรือมีส่วนเกี่ยวพันกับการก่อการร้ายหรือการละเมิดสิทธิ
เสรีภาพขั้นพื้นฐานอย่างร้ายแรงตามข้อ 2.3 สภาดังกล่าวอาจผ่านมติข้อเรียกร้องให้
รัฐบาลพิจารณายื่นคำร้องต่อศาลศาลฎีกาแผนกพิเศษเพื่อดำเนินคดียุบพรรคการเมือง
91
นั้นได้ ภายใต้หลักเกณฑ์และวิธีการที่กำหนดไว้ในข้อบังคับสภาผู้แทนราษฎรหรือวุฒิ
สภา แล้วแต่กรณี ในกรณีเช่นนี้ จะมีการยื่นคำร้องในนามรัฐบาลได้ก็ต่อเมื่อคณะ
รัฐมนตรีมีมติรองรับ (Deliberación del Consejo de Ministros) 92
ศาลฎีกาแผนกพิเศษนี้ ประกอบด้วย ประธานศาลฎีกา (Presidente del
Tribunal Supremo) ประธานแผนกต่างๆ ในศาลฎีกา 5 ท่าน อันได้แก่ แผนกคดีแพ่ง
(Sala III de lo Civil) แผนกคดีอาญา (Sala II de lo Penal) แผนกคดีปกครอง (Sala
III de lo Contencioso-Administrativo) แผนกคดีสังคม (Sala IV de lo Social)
และแผนกคดีทหาร (Sala V de lo Militar) ผู้พิพากษาศาลฎีกาที่มีอาวุโสสูงสุด 1 1
และอาวุโสน้อยที่สุดในแต่ละแผนกๆ ละ 2 ท่าน รวมทั้งหมด 16 ท่านประกอบกันเป็น
93
องค์คณะ ซึ่งเป็นที่รวมและสะท้อนความเชี่ยวชาญและองค์ประกอบส่วนต่างๆ
ทั้งหมดของศาลฎีกา 94
89 L.O.P.P., art. 11.1; Victor Ferreres Comella, เรื่องเดิม, น. 148; C.E., art. 124. รัฐธรรมนูญสเปน
กำหนดให้องค์กรอัยการ มีสถานะเป็นองค์กรอิสระตามรัฐธรรมนูญ พนักงานอัยการมีอำนาจหน้าที่ในการปฏิบัติงาน
อันเกี่ยวกับคดีอย่างอิสระ ไม่ตกอยู่ภายใต้สายการบังคับบัญชาของอัยการสูงสุด (El Fiscal General del
Estado) ที่เป็นหัวหน้าองค์กร โดยพระมหากษัตริย์จะทรงแต่งตั้งและถอดถอนตามคำแนะนำของคณะรัฐมนตรี
หลังจากที่ได้รับฟังข้อคิดเห็นของสภาแห่งอำนาจตุลาการ (Consejo General del Poder Judicial) และผ่าน
การประเมินเบื้องต้นในเรื่องความเหมาะสมโดยคณะกรรมาธิการสภาผู้แทนราษฎรที่เกี่ยวข้องแล้ว
90 L.O.P.P., art. 10.4, art. 11.1 - 11.2; Leslie Turano, เรื่องเดิม, น. 734.
91 ต้องเป็นมติของสภาเท่านั้น ต่างจากในร่างกฎหมายพรรคการเมืองฉบับที่เสนอต่อรัฐสภา ซึ่งให้ ส.ส. หรือ
ส.ว. ไม่น้อยกว่า 50 คน เข้าชื่อเรียกร้องให้รัฐบาลดำเนินการได้ ทำให้ถูกวิจารณ์ว่า กฎหมายเอื้อประโยชน์
ต่อพรรคการเมืองใหญ่ เพราะพรรคการเมืองเล็กๆ ที่มี ส.ส. ส.ว. น้อย ไม่อาจริเริ่มกระบวนการยุบพรรคได้เลย
โปรดดู Victor Ferreres Comella, เรื่องเดิม, น. 148.
92 L.O.P.P., art. 11.1 and art. 11.2.
93 L.O.P.J., art. 51 and art. 61; Mónica Montero-Elena, เรื่องเดิม, น. 434.
94 Victor Ferreres Comella, เรื่องเดิม, น. 149– 150; ในชั้นการร่างกฎหมาย ก็มีข้อถกเถียงว่า อำนาจใน
การยุบพรรคการเมืองควรเป็นของศาลรัฐธรรมนูญ หรือศาลฎีกาแผนกพิเศษนี้ ซึ่งปกติ มีหน้าที่ทบทวนคำพิพากษา
ศาลฎีกาซึ่งถึงที่สุดไปแล้ว แต่ต่อมาพบว่า กระบวนพิจารณามีปัญหาการละเมิดความยุติธรรมอย่างร้ายแรงเท่านั้น.