Page 193 - kpi18886
P. 193
185
สมาชิกที่มาจากการเลือกตั้งทางอ้อม จำนวน 78 คน และ (2) สมาชิกประเภทที่
14
2 ได้แก่ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่พระมหากษัตริย์ทรงแต่งตั้ง จำนวน 78 คน
ภายใต้โครงสร้างรัฐสภาที่มีสภาเดียวและประกอบด้วยสมาชิกสองประเภท
กอปรกับการไม่อนุญาต ให้มีการจัดตั้งพรรคการเมืองหรือการดำเนินกิจกรรม
ทางการเมืองในรูปพรรคทำให้สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่มาจากการเลือกตั้งไม่มี
อิทธิพลต่อการจัดตั้งรัฐบาลมากนักเนื่องจากขาดเอกภาพ ส่งผลให้สมาชิกสภา
ผู้แทนราษฎรที่มาจากการแต่งตั้งซึ่งมีเอกภาพมากกว่าเป็นกลุ่มการเมือง
15
ที่กุมอำนาจในรัฐสภาและมีอิทธิพลสูงในการจัดตั้งรัฐบาล การเมืองการปกครอง
ไทยในช่วง 25 ปีแรก (พ.ศ. 2475–2500) ดำรงอยู่ท่ามกลางความขัดแย้งและ
การช่วงชิงอำนาจทางการเมืองภายในคณะราษฎร และระหว่างคณะราษฎรกับ
กลุ่มอำนาจเดิม ปฏิสัมพันธ์ระหว่างตัวแสดงหลักทางการเมืองและผลที่เกิดขึ้น
16
ตามมาจากความขัดแย้งและการช่วงชิงอำนาจดังกล่าวจึงเป็นปัจจัยกำหนด
แบบแผนของการได้มาซึ่งนักการเมืองผ่านการเลือกตั้งในช่วงเวลาดังกล่าว
การเข้าสู่อำนาจทางการเมืองโดยการดำรงตำแหน่งเป็นนายกรัฐมนตรีของ
พระยาพหลพลพยุหเสนานับเป็นการสถาปนาอำนาจของคณะราษฎรให้มั่นคงและ
เบ็ดเสร็จเป็นครั้งแรกหลังจากความพยายามในการประนีประนอมอำนาจกับ
14 รูปแบบที่ใช้เป็นการเลือกตั้งทางอ้อมสองชั้น ในระบบรวมเขต (จังหวัด) คือ ประชาชน
ผู้มีสิทธิเลือกตั้งในแต่ละตำบล เลือกตั้งผู้แทนตำบล 1 คน การเลือกตั้งผู้แทนตำบล กฎหมาย
กำหนดให้กระทำโดยการประกาศพระราชกฤษฎีกาว่าให้มีการเลือกตั้งผู้แทนตำบล ให้กรม
การอำเภอจัดทำบัญชีรายชื่อผู้มีสิทธิออกเสียงในตำบลนั้นขึ้นใช้ ในการทำบัญชีรายชื่อนี้ให้ถือ
ตามทะเบียนสำมะโนครัว เมื่อได้ผู้แทนตำบลแล้ว ผู้แทนตำบลจึงออกเสียงเลือกตั้ง สมาชิกสภา
ผู้แทนราษฎรของจังหวัด โดยผู้แทนตำบลมีสิทธิเลือกสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรได้เท่าจำนวน
สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรที่จังหวัดนั้นพึงมี ทั้งนี้ การกำหนดจำนวนดังกล่าวใช้เกณฑ์ประชากร
200,000 คนต่อสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร 1 คน (ดู พระราชบัญญัติการเลือกตั้ง พ.ศ. 2475
แก้ไขเพิ่มเติม พุทธศักราช 2476 มาตรา 4 มาตรา 11 และมาตรา 18)
15 นิยม รัฐอมฤต. (2549). “การเลือกตั้งสมาชิกสภาผู้แทนราษฎร,” ใน นรนิติ เศรษฐบุตร,
บรรณาธิการ. การเมืองการปกครองไทยในรอบ 60 ปีแห่งการครองสิริราชสมบัติของพระบาท
สมเด็จพระเจ้าอยู่หัว. นนทบุรี: สถาบันพระปกเกล้า, หน้า 71.
16 คริส เบเคอร์และผาสุก พงไพจิตร. (2557). ประวัติศาสตร์ไทยร่วมสมัย, พิมพ์ครั้งที่
2. กรุงเทพฯ: มติชน, หน้า 162.
การประชุมกลุมยอยที่ 1