Page 369 - kpi18886
P. 369
361
เมื่อมีผู้ปกครองแล้วก็ให้อำนาจการปกครอง โดยพลเมืองทั้งหลายมีหน้าที่ต้อง
ปฏิบัติตามและเชื่อฟัง ดังนั้นตามความคิดของนักปรัชญาการเมืองกรีกโบราณทั้ง
สามนี้ เสรีภาพแบบสุดขีดจึงเป็นสิ่งที่ไม่มีทางเกิดขึ้นในรัฐ การออกกฎหมายของ
รัฐที่จำกัดสิทธิเสรีภาพ การบังคับบทบัญญัติทางกฎหมายที่บางคนเห็นว่า
ไม่เป็นธรรม เป็นการละเมิดเสรีภาพของตนนั้น ถือว่าเป็นเรื่องธรรมดาของรัฐ
การท้าทายรัฐ ไม่เชื่อฟังรัฐหรือหนีออกจากรัฐ กลับกลายเป็นสิ่งที่จะทำให้มนุษย์
ย้อนกลับไปสู่ความเป็นอนารยะ ซึ่งนักปรัชญาการเมืองเหล่านี้ไม่พึงปรารถนาที่จะ
เห็นสังคมมนุษย์ถอยกลับไปเช่นนั้น โซเครติสจึงปฏิเสธที่จะหนีจากคุกเพราะ
กลัวคนจะเอาเขาเป็นแบบอย่าง และถ้าทุกคนไม่เชื่อกฎหมาย รัฐย่อมล่มสลายลง
อำนาจรัฐที่แม้จะจำกัดเสรีภาพของมนุษย์ก็ถือว่าเป็นสิ่งที่มนุษย์ต้องยอมรับ
ในส่วนของเปลโตจะเห็นว่ารัฐในอุดมคติของเขานั้น มีการจำกัดเสรีภาพ
จำนวนมาก เพราะรัฐถือว่าจะต้องให้มนุษย์ทุกคนบรรลุความเป็นมนุษย์ที่สมบูรณ์
และเหมาะสมกับสภาพจิตของแต่ละคน ดังนั้นเสรีภาพในการประกอบอาชีพ
ต่างๆ จึงไม่มี มีการใช้ระบบการศึกษาคัดกรองคนเพื่อกำหนดชนชั้น การสมรส
การเลี้ยงดูเยาวชนก็ห้ามทำอย่างเสรีแต่อยู่ในอำนาจของรัฐที่จะจัดการตามความ
เหมาะสม รัฐในอุดมคติของเปลโตให้อำนาจสูงสุดในการปกครองแก่ราชาปราชญ์
เพราะเชื่อว่าสามารถปกครองได้ดีที่สุด สถานะของราชาปราชญ์นี้ดูแล้วเป็นผู้ที่อยู่
เหนือกฎหมายแต่มีอำนาจในการออกกฎหมาย แต่เปลโตเห็นว่าสิ่งที่ราชาปราชญ์
ทำในการปกครองนั้น ย่อมเป็นสิ่งที่ถูกต้องเสมอ เพราะไม่มีใครที่จะเป็น
ผู้ที่สมบูรณ์ที่สุด ดีที่สุดในธรรมชาติเท่าราชาปราชญ์อีกแล้ว และแม้จะหา
ราชาปราชญ์ไม่ได้ เปลโตเสนอการปกครองด้วยกฎหมาย ให้กฎหมายเป็น
สิ่งสูงสุด ทุกคนต้องปฏิบัติตามกฎหมายที่ตัวแทนของพลเมืองที่ทำหน้าที่ปกครอง
เป็นผู้บัญญัติ ซึ่งแน่ละว่าต้องมีการบังคับต่าง ๆ ไม่ให้มีเสรีภาพตามอำเภอใจ
การมีเสรีภาพในทุกเรื่องตามใจของแต่ละบุคคลจึงเป็นสิ่งที่เปลโตปฏิเสธ เพราะ
เสรีภาพที่แท้จริงนั้นคือการที่พลเมืองบรรลุความเป็นมนุษย์ที่แท้จริงตามธรรมชาติ
ของตน ซึ่งจะเกิดขึ้นได้ในรัฐและปฏิบัติตามกฎเกณฑ์ของรัฐเท่านั้น
ในส่วนของอริสโตเติลนั้น เสรีภาพก็เป็นสิ่งที่รัฐจะต้องเข้าจำกัด อย่าง
การปกครองก็มิใช่ว่าจะมีผู้ใดขึ้นมาเป็นผู้ปกครองหรือสมัครเข้ามาอาสาให้
พลเมืองเลือกเป็นผู้ปกครอง รัฐก็ต้องมีอำนาจในการจัดการกิจการเพื่อส่วนรวม
บทความที่ผานการพิจารณา
