Page 366 - kpi18886
P. 366
358
ผู้ปกครองคนเดียว ระบอบคณาธิปไตยที่มีผู้ปกครองหลายคน และระบอบ
ประชาธิปไตยที่ปกครองโดยฝูงชน การปกครองโดยทรราชย์เป็นการปกครองที่แย่
ที่สุด คนคนเดียวปกครองตามอำเภอใจ ซึ่งมักจะโหดร้ายและเห็นแก่ประโยชน์
ของตน การปกครองแบบคณาธิปไตยก็เป็นการปกครองโดยหมู่คณะที่มีความ
ละโมบ แต่ไม่เลวร้ายเท่าทรราชย์ ส่วนการปกครองแบบประชาธิปไตย
ก็เป็นการปกครองของฝูงชนที่มีความอิจฉาริษยา ขี้เกียจ ยากจนแต่อยากมั่งมี
อยากสบาย กล่าวได้ว่าแต่ละชนชั้นก็อยากขึ้นมาเป็นผู้ปกครองเพื่อผลประโยชน์
ของตนทั้งสิ้น คนมั่งมีไม่ชอบเรื่องกฎหมายบังคับต่าง ๆ จิตใจคิดแต่เรื่อง
ทรัพย์สินเงินทอง คิดแต่อยากจะรวยมากขึ้น โลภในสิ่งที่ไม่ใช่ของตน คนจน
ก็ริษยาคนรวยและมักจะเชื่อในนักการเมืองที่ฉวยโอกาสเข้ามาสัญญาว่าจะแบ่ง
ทรัพย์สินให้ ทำให้คนจนหลงใหลได้ปลื้มสนับสนุนนักการเมืองดังกล่าว ซึ่งในที่สุด
แล้วเมื่อได้อำนาจมักจะเป็นทรราชย์เสมอ ส่วนการปกครองที่ทำเพื่อประชาชน
ทั้งหมดในรัฐนั้น ถ้าให้คนคนเดียวปกครองคือราชาธิปไตย ถ้าให้หมู่คณะชนชั้นสูง
ปกครองเรียกว่าอภิชนาธิปไตย ซึ่งอริสโตเติลเห็นว่าถ้าผู้ปกครองเป็นคนดี จะเป็น
คนเดียวหรือหมู่คณะก็ไม่ใช่ปัญหา ถ้าเป็นคนดีแล้วถือว่าดีทั้งนั้น ปัญหาอยู่ตรง
ที่ว่าในโลกนี้หาคนดียาก คนดีที่ได้อำนาจแล้วไม่แปรเปลี่ยน คนส่วนใหญ่
ไม่ดีจริง เมื่อได้อำนาจอยู่ในมือมักจะเปลี่ยนไปเป็นอีกคนเสมอ กลายเป็นคนเห็น
แก่ตัว ปลิ้นปล้อน หลอกลวง ซึ่งผู้นำแบบนี้ในที่สุดก็จะเป็นการปกครองที่ทำเพื่อ
ชนชั้นของตัวเอง ไม่ใช่การปกครองเพื่อประชาชนทั้งหมด อริสโตเติลจึงคิด
รูปแบบการปกครองที่ดีพอเท่าที่จะเป็นไปได้บนโลกมนุษย์ ซึ่งอริสโตเติลเชื่อ
ในการผสมผสานข้อดีของการปกครองแบบต่างๆ มารวมกันและให้มีการ
ถ่วงดุลอำนาจโดยคนกลุ่มใหญ่ที่เรียกว่าชนชั้นกลาง
ในความคิดของอริสโตเติลรัฐที่ดีที่สุดเท่าที่จะมีได้ในโลกคือรัฐที่มีชนชั้น
กลางเป็นจำนวนมากๆ มากกว่าชนชั้นสูงและชนชั้นต่ำ มีรัฐธรรมนูญกำหนด
รูปแบบการปกครอง เป็นการผสมผสาน ระหว่างคณาธิปไตยและประชาธิปไตย
ซึ่งอริสโตเติลเรียกว่า Polity หรือ Moderated Democracy ซึ่งเป็นการปกครอง
ที่ผสมผสานเรื่องคุณภาพและปริมาณ คุณภาพได้แก่ลักษณะของคณาธิปไตย
ที่ชนชั้นสูง มีการศึกษา มีทรัพย์สิน ปริมาณได้แก่ลักษณะของประชาธิปไตย
คนจนจำนวนมากได้มีสิทธิในการปกครอง อริสโตเติลเห็นว่าถ้าให้การปกครองรัฐ
บทความที่ผานการพิจารณา