Page 550 - kpi18886
P. 550
542
หลักธรรม 18 ประการ ได้แก่ สุจริต 3 สิกขา 3 อธิปไตย 3 พรหมวิหาร 4
สังคหวัตถุ 4 พละ 4 อธิษฐานธรรม 4 อริยสัจ 4 อิทธิบาท 4
เวสารัชชกรณธรรม 5 เบญจศีล เบญจธรรม สารณียธรรม 6 สัปปุริสธรรม 7
อปริหาณิยธรรม 7 มรรคมีองค์ 8 กุศลกรรมบถ 10 และ นาถกรณธรรม 10
หลักธรรมดังกล่าวข้างต้นเป็นผลการวิเคราะห์ข้อมูลจากการศึกษาเอกสารและ
การใช้เทคนิคเดลฟายจากผู้เชี่ยวชาญจำนวน 17 รูป/คน ผลจากการศึกษา
เอกสารพบว่า สมเด็จพระพุทธโฆษาจารย์ (ประยุทธ์ ปยุตฺโต) อธิบายแนวคิด
เกี่ยวกับการสร้างมนุษย์ให้เป็นคนดีไว้ว่า การสร้างมนุษย์ให้เป็นคนดีมีหลักธรรม
ที่ต้องยึดถือปฏิบัติคือ ไตรสิกขาหรือ สิกขา 3 ประกอบด้วย ศีล สมาธิ และ
ปัญญาซึ่งสอดคล้องกับแนวคิดของ สุมน อมรวิวัฒน์ ที่กล่าวถึงการฝึกฝนตนเอง
ของมนุษย์ด้วยไตรสิกขา และเป็นหลักธรรมที่ผู้เชี่ยวชาญได้เสนอความคิดเห็นจาก
การทำเดลฟายด้วยว่า สิกขา 3 เป็นการควบคุมความประพฤติให้ปฏิบัติตาม
กฎระเบียบ โดยมีปัญญาเป็นเครื่องกำกับ
นอกจากนี้ เมื่อศึกษาความเกี่ยวเนื่องของแต่ละหลักธรรมพบว่า
หลักธรรมที่ว่าด้วย มรรคมีองค์ 8 นั้น เป็นหนึ่งในทางปฏิบัติให้เกิดทางสายกลาง
เพื่อเป็นหนทางพ้นทุกข์ตามหลักอริยสัจ 4 และเมื่อวิเคราะห์หลักไตรสิกขาตามที่
กล่าวมาข้างต้นพบว่า หลักของศีล สมาธิ และปัญญา มีหลักธรรมที่สอดคล้องกับ
ปัญญา ได้แก่ ปัญญาพละที่แสดงถึงกำลังทางปัญญาในพละ 4 ปัญญาที่แสดงถึง
ความหยั่งรู้เหตุผลในอธิษฐานธรรม 4 และปัญญาที่แสดงถึงความรอบรู้ใน
เวสารัชชกรณธรรม 5 เป็นต้น ดังนั้น จากการวิเคราะห์หลักธรรมในข้างต้นแสดง
ให้เห็นว่า การสร้างมนุษย์ให้เป็นคนดีมีองค์ประกอบในการฝึกตนหลายประการ
แต่มีหลักธรรมพื้นฐานคือ สิกขา 3 ศีล สมาธิ และปัญญา เป็นเครื่องควบคุม
ที่สำคัญเป็นอย่างยิ่ง
2. จากผลการวิจัยตามวัตถุประสงค์ที่ 2 ได้ผลการพัฒนากรอบ
หลักสูตรการศึกษาเพื่อสร้างพลเมืองตามแนวพระพุทธศาสนา จากการเก็บรวม
รวบข้อมูลจากผู้เชี่ยวชาญโดยใช้เทคนิคเดลฟาย ทำให้ได้ขั้นตอนการพัฒนากรอบ
หลักสูตร 4 ขั้นตอน ได้แก่ 1) ขั้นเตรียมการเบื้องต้น ซึ่งเป็นการศึกษาฐาน
ข้อมูลที่เป็นตัวแปรภายนอก 2) ขั้นจัดทำและวางแผนการใช้หลักสูตร ให้มีความ
สอดคล้องกับการกำหนดเป้าหมาย วัตถุประสงค์ และขอบเขต และการออกแบบ
บทความที่ผานการพิจารณา