Page 16 - kpi20207
P. 16
การปรึกษาหารือสาธารณะ (Public Consultation) : แนวคิด ประสบการณ์
และข้อเสนอรูปแบบสำาหรับการรับฟังความคิดเห็นตามมาตรา 77 ของรัฐธรรมนูญ 15
บทบัญญัติในมาตราดังกล่าวสะท้อนให้เห็นถึงเจตนารมณ์ของ
รัฐธรรมนูญที่มุ่งนำาการรับฟังความคิดเห็นของผู้เกี่ยวข้องและการวิเคราะห์
ผลกระทบในการออกกฎหมาย หรือ Regulatory Impact Assessment
(RIA) มาใช้เป็นเครื่องมือในการยกระดับกระบวนการจัดทำากฎหมาย
ของประเทศไทยให้มีประสิทธิภาพและสอดคล้องกับแนวคิดกฎหมายที่ดี
(good regulation) หรือกฎหมายที่ดีกว่า (better regulation) ซึ่งเป็น
เป็นแนวคิดที่รัฐบาลของประเทศประชาธิปไตยทั่วโลกได้นำามาใช้เพื่อพัฒนา
กฎหมายให้มีความทันสมัย สอดคล้องกับสภาพการณ์ รวมทั้งยกเลิกหรือ
ปรับปรุงกฎหมายที่ล้าสมัยหรือเป็นอุปสรรคต่อการดำารงชีวิต การประกอบ
อาชีพหรือธุรกิจอันจะนำามาซึ่งการเสริมสร้างศักยภาพในการแข่งขันของ
2
ประเทศ อย่างไรก็ตาม หากพิจารณาจากกระบวนการจัดทำากฎหมายของ
ประเทศไทยที่ผ่านมาแล้ว การรับฟังความคิดเห็นของผู้มีส่วนเกี่ยวข้องอาจ
มิใช่เรื่องใหม่ เนื่องจากก่อนการเสนอร่างกฎหมายใดๆ เข้าสู่การพิจารณา
ของคณะรัฐมนตรี หน่วยงานเจ้าของร่างกฎหมายมักจะได้นำาร่างดังกล่าว
มารับฟังความคิดเห็นตามหลักการมีส่วนร่วมของประชาชน ประกอบกับ
กระบวนการรับฟังความคิดเห็นในประเทศไทยนั้นได้มีการนำามาใช้ในเรื่อง
ที่มีผลกระทบต่อนโยบายสาธารณเสมอมา อาทิ การจัดทำาโครงการด้าน
พลังงานหรือสิ่งแวดล้อม ซึ่งรัฐบาลได้ให้ความสำาคัญกับกระบวนการรับฟัง
ความคิดเห็นของประชาชนดังกล่าว จึงได้จัดทำาระเบียบสำานักนายกรัฐมนตรี
ว่าด้วยการรับฟังความคิดเห็นสาธารณะโดยวิธีประชาพิจารณ์ พ.ศ. 2539
และแก้ไขเพิ่มเติม พ.ศ. 2548 โดยมีการกำาหนดนิยาม วิธีการของการรับฟัง
ความคิดเห็นไว้
2 ดูตัวอย่างการนำาแนวคิดกฎหมายที่ดีหรือกฎหมายที่ดีกว่าไปใช้เป็นหลักการสำาคัญใน
กระบวนการจัดทำากฎหมาย เช่น กรณีประเทศอังกฤษใน Better Regulation task Force
(2003) และ National Audit Office (2001) กรณีสหภาพยุโรปใน European Commission
(2015) เป็นต้น
01-142 PublicConsult_ok.indd 15 22/6/2562 BE 17:26