Page 239 - kpi20756

การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 21 2
ลดช่องว่างความเหลื่อมล้ำ สร้างคุณภาพประชาธิปไตย

งบประมาณ) และอำนาจการตัดสินใจไปอยู่ใกล้กับประชาชนมากที่สุดเพื่อให้เป็นไปตาม
เจตนารมณ์ของประชาชนในท้องถิ่น หรือกล่าวอีกนัยหนึ่ง การกระจายอำนาจทางการเมือง

เป็นการถ่ายโอนอำนาจการตัดสินใจในกิจการที่ใกล้ชิดกับประชาชนไปให้แก่ประชาชนในท้องถิ่น
ผ่านทางองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นและชุมชนท้องถิ่น โดยมีการจัดสรรรายได้ให้อย่างเหมาะสม
เพียงพอ

แต่ทั้งนี้ การกระจายอำนาจสู่ท้องถิ่นให้เกิดประโยชน์แก่ประชาชนในท้องถิ่นจำเป็นต้อง
เป็นการกระจายอำนาจที่ดี ได้แก่

ข้อแรก เป็นการกระจายอำนาจที่มีเจตจำนงชัดเจนในการสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชน
และประชาชนในท้องถิ่นได้สามารถตัดสินใจตามเจตนารมณ์ของประชาชนในท้องถิ่น และสามารถ

พึ่งตนเองได้ในระยะยาว

ข้อที่สอง เป็นการกระจายอำนาจที่ส่งเสริมและเปิดโอกาสให้ประชาชนมีส่วนร่วมในการ
ตัดสินใจในกระบวนการกระจายอำนาจด้วยไม่ใช่เป็นเพียงผู้รับประโยชน์จากการกระจายอำนาจ

เท่านั้น

ข้อสาม เป็นการกระจายอำนาจที่มีการกำกับดูแลอำนาจที่รัฐกระจายลงไปสู่ท้องถิ่นโดยการ

มีส่วนร่วมของภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง

ข้อสี่ เป็นการกระจายอำนาจที่ทำให้ประชาชนในชุมชนมีบทบาทและอำนาจเพียงพอต่อ

การแก้ไขปัญหาของชุมชนและหรือตอบสนองความต้องการตามเจตนารมณ์ของประชาชนใน
ท้องถิ่นได้รวดเร็วขึ้น

ข้อห้า เป็นการกระจายอำนาจที่ส่งเสริมให้ประชาชนมีความตื่นตัวและตื่นรู้ทางการเมือง

ในสิทธิการปกครองตนเองของประชาชน

กล่าวโดยหลักการแล้ว การกระจายอำนาจทางการเมืองสู่ท้องถิ่นมีส่วนสำคัญในการแก้ไข

ปัญหาความเหลื่อมล้ำในสังคมได้แม้ไม่ทั้งหมดก็ตาม เนื่องจากการกระจายอำนาจทางการเมือง
ทำให้มีการจัดสรรทรัพยากรสำคัญของสังคมไปอย่างทั่วถึง เท่าเทียมกันได้มาก รวมถึงสามารถ
สร้างโอกาสให้กับกลุ่มที่ด้อยกว่าในสังคมได้มีช่องทางในการพัฒนาตนเองไปสู่จุดที่ดีกว่าได้ โดย

เฉพาะอย่างยิ่งทางด้านการศึกษาที่จะเป็นจุดเปลี่ยนที่สำคัญในการลดความเหลื่อมล้ำในสังคม
ลงได้เพราะเป็นการสร้างโอกาสให้กับทุกคนอย่างไม่แตกต่างกันมาก แม้จะไม่สามารถเท่าเทียมกัน

ได้อย่างสมบูรณ์ก็ตาม

มองการกระจายอำนาจในสองทศวรรษที่ผ่านมา

กล่าวได้ว่า การกระจายอำนาจเกิดขึ้นอย่างเป็นรูปธรรมเป็นครั้งแรกในประเทศไทยในปี

2542 หลังจากที่มีการประกาศใช้รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 โดยมี
มาตรา 78 บัญญัติให้ “รัฐต้องกระจายอำนาจให้ท้องถิ่นพึ่งตนเองและตัดสินใจในกิจการท้องถิ่น เอกสารประกอบการสัมมนากลุ่มย่อยที่ 5