Page 70 - kpi20858

27

2.1.1.1.2.2 ทัศนียวิทยาแบบบรรยากาศ

บางครั้งเรียกว่า Atmospheric Perspective เป็นวิธีการสร้างระยะในผลงาน โดยอาศัย

คุณสมบัติของสี หรือเรียก Color perspective จากหลักฐานปรากฏว่าทัศนียวิทยาแบบบรรยากาศเป็น
ที่รู้จักของศิลปิน ตั้งแต่สมัยฟื้นฟูศิลปวิทยาการ ซึ่ง เลโอนาร์โด ดา วินชี (Leonardo da Vinci) เป็นผู้ใช้

ค าว่า Aerial perspective ในต าราของเขาชื่อ Trattato della pittura ว่าด้วยทฤษฎีจิตรกรรม ที่ได้

36
บันทึกว่า “สีจะค่อย ๆ อ่อนค่าลงตามระยะทางที่ผู้มองมีต่อวัตถุหรือสิ่งนั้น”
สีในระยะไกลที่อ่อนค่าลงนั้นเป็นผลมาจากฝุ่นหรืออนุภาคต่าง ๆ ในบรรยากาศ สัมพันธ์กับ

การกระเจิงของแสง ซึ่งส่งผลต่อการมองเห็นของมนุษย์ จิตรกรจึงสร้างผลงานที่ถ่ายทอดทัศนียภาพ

ของธรรมชาติ เพื่อให้เกิดความลึกและตื้นจากการอาศัยการก าหนดค่าน ้าหนักหรือความสดจัดของสี

หลักการนี้มีความโดดเด่นอยู่ในความเคลื่อนไหวทางศิลปะในช่วงศตวรรษที่ 19 โดยศิลปินลัทธิ
อิมเพรสชันนิสม์ (Impressionism) ในเวลาต่อมา และยังคงได้รับความนิยมจนกระทั่งปัจจุบัน

หากกล่าวถึงผลงานศิลปะตามหลักวิชาแล้วนั้น มีการถ่ายทอดผลงานตามแนวทางสมัยฟื้นฟู

ศิลปวิทยาการ ซึ่งมักมีการแสดงออกด้วยทัศนียวิทยาเชิงเส้นเป็นหลัก โดยมีการใช้เส้นน าสายตาเพื่อ

เชื่อมโยงความสนใจของผู้ชมให้เลื่อนเข้าหาจุดรวมสายตาที่บริเวณใดบริเวณหนึ่งของภาพ โดยเฉพาะ
ที่กึ่งกลางของภาพ ทั้งนี้อาจเป็นผลมาจากค่านิยมของการน าเสนอองค์ประกอบที่มักวางบุคคลส าคัญ

ไว้ที่กึ่งกลางของภาพให้ผลส่งเสริมคตินิยมแบบอุดมคติ

การสร้างความสมจริงให้ปรากฏในผลงานของศิลปิน นอกจากต้องค านึงถึงการสร้างระยะเพื่อ
ให้เกิดมิติในผลงานแล้วนั้น สี และแสงเงายังเป็นส่วนส าคัญที่ท าให้เป้าหมายของความงามแบบอุดม

คติได้สัมฤทธิ์ผลยิ่งขึ้นไป

2.1.1.1.3 สี และแสง-เงา

สี เป็นทัศนธาตุที่ส าคัญต่อการสร้างสรรค์ทางศิลปะ ด้วยเหตุที่สีมีอิทธิพลต่อการกระตุ้นเร้า
เชิงจิตวิทยา การน าเสนอสีของศิลปินในอดีต มุ่งน าเสนอตามหลักความจริงเชิงประจักษ์ จนกระทั่งเมื่อ

36 Encyclopaedia Britannica, Aerial perspective, accessed May 24, 2019 available from https://www.
britannica.com/art/aerial-perspective