Page 75 - 21736_Fulltext
P. 75
54
ให้ทราบว่าระบบความเชื่อด้านจิตวิญญาณของกลุ่มชาติพันธุ์ในปัจจุบันก็ยังคงมีอยู่ แต่ความเคร่งครัด
ในความเชื่อด้านจิตวิญญาณมีความแตกต่างกันไป กลุ่มที่ยังมีความเชื่ออย่างเคร่งครัด จะเน้นบูชา
เทพ ผี (Animism) ซึ่งเชื่อว่ามีวิญญาณสิงสถิตอยู่ในสรรพสิ่งต่างๆในธรรมชาติ แม่น้ำ ต้นไม้ ภูเขา ใน
หมู่บ้าน ในบ้าน (วิญญาณบรรพบุรุษ) และจำเป็นจะต้องทำพิธีเซ่นไหว้บวงสรวงกันอยู่เสมอ กลุ่มชาติ
พันธุ์เชื่อว่าสาเหตุของการเจ็บป่วยทุกชนิดเชื่อว่าเกิดมาจากสาเหตุ 2 ประการ ประการแรกเกิดจาก
การทำของผีซึ่งเป็นผีร้าย ผีตายโหง ผีหิวโหย จับเอาขวัญไปเป็นตัวประกันเพื่อแลกเปลี่ยนกับอาหาร
ของคน ประการที่สองเกิดจากการพฤติกรรมของมนุษย์ การทำผิดกฎของหมู่บ้าน สังคม เช่นการผิด
ลูกเมียผู้อื่น ๆ การแต่งงานในสกุลเดียวกันทำให้ผู้ป่วยหรือญาติพี่น้องผู้ป่วยไม่สบาย การแก้ไขปัญหา
ในชุมชนที่เกิดขึ้นกรณีทีเป็นเรื่องเกี่ยวกับการทำผิดประเพณี ก็จะแก้ไขด้วยวิธีทางประเพณีผ่านผู้นำ
ทางประเพณีและวัฒนธรรม ในกรณีที่ผู้นำด้านศาสนาให้คำแนะนำ และให้ผู้ทำผิดจารีตประกอบ
พิธีกรรมขอขมา ก็มักจะให้ความร่วมมือและทำตาม ปัญหาที่เกิดขึ้นก็จะยุติได้ด้วยดี การทำพิธีเซ่น
ไหว้ผีเพื่อขอขมาโทษ จะทำให้คนในหมู่บ้านดำรงชีวิตได้อย่างปกติสุข คนที่กระทำผิดก็มักจะปฏิบัติ
ตามเพราะมีระบบความเชื่อควบคุมอยู่ ทุกคนในชุมชนจะมีความเชื่อเหมือนกันหมดและให้ความ
เคารพยำเกรง แม้กระทั่งความขัดแย้งทั่วไป เช่นการทะเลาะวิวาทกัน แล้วไม่สามารถตกลงกันได้ด้วย
ระบบที่เป็นทางการ ผู้นำหมู่บ้านก็จะมีการผสมผสาน เชิญผู้อาวุโส หมอผีของหมู่บ้านมาทำพิธี ทำ
ให้คู่กรณีสามารถตกลงร่วมกันได้ แต่การแก้ไขปัญหาโดยยึดโยงระบบความเชื่อเรื่องวิญญาณจะใช้ได้
ดียิ่งขึ้นภายใต้กลุ่มชาติพันธุ์เดียวกัน เนื่องจากมีการนับถือในเทพ วิญญาณเหมือนกัน (ชลัท ประเทือง
รัตนา, 2552) ซึ่งการประยุกต์ใช้กับสังคมทั่วไปอาจปรับใช้กับเรื่องความคิด ความเชื่อที่คนในชุมชน
นั้นให้ความเคารพและมีความเห็นสอดคล้องกัน เช่น ถ้าคนเชื่อในหลักของการให้อภัยตามหลักพุทธ
ศาสนา คนกลางก็อาจจะพยายามพูดโยงและเน้นไปที่หลักศาสนา
นอกจากตัวอย่างของกลุ่มชาติพันธุ์ภาคเหนือแล้ว หากพิจารณาบริบทและ
สภาพแวดล้อมในสถานศึกษาแต่ละแห่งมีความแตกต่างกันไปไม่ว่าจะเป็นระดับมัธยมศึกษา
อาชีวศึกษาและมหาวิทยาลัย กล่าวอย่างเฉพาะเจาะจงถึงอาชีวศึกษา เช่น สถาบันเทคโนโลยีปทุมวัน
กับมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลตะวันออกวิทยาเขตอุเทนถวาย จะมีบริบทที่เน้นคุณค่าศักดิ์ศรี
ของความเป็นลูกผู้ชาย ให้ความเคารพในรุ่นพี่อย่างชัดเจน และพี่ก็จะคอยปกป้องดูแลรุ่นน้องในเรื่อง
ต่างๆ ส่วนความสัมพันธ์ระหว่างเพื่อนร่วมรุ่นก็จะคอยดูแลช่วยเหลือซึ่งกันและกัน สำหรับสิ่งที่เคารพ
สักการะคือองค์พระวิษณุกรรม มีทั้งปางนั่งและปางยืน โดยยกย่องท่านว่าเป็นเทพเจ้าผู้ก่อสร้างโลก
นักศึกษาจะให้ความเคารพศรัทธามากใครจะมาดูหมิ่นไม่ได้ (ชลัท ประเทืองรัตนา, 2555) ดังนั้น ถ้า
หากจะแก้ไขปัญหาภายในสถานศึกษาโดยเชื่อมโยงกับบริบทความเป็นรุ่นพี่รุ่นน้องและการเคารพองค์
พ่อ (พระวิษณุกรรม) เหมือนกัน ก็จะทำให้การแก้ปัญหาความขัดแย้งลุล่วงได้ง่ายขึ้น
