Page 64 - kpiebook65010
P. 64
แนวทางและวิธีการวิเคราะห์
ผลกระทบทางสังคมในการตรากฎหมาย
การเปลี่ยนแปลงต่อบรรทัดฐานทางสังคม (norms) คุณค่า (values) และความเชื่อ (beliefs)
ของบุคคล ซึ่งทำหน้าที่ชี้นำและให้เหตุผลด้านการหยั่งรู้ (cognition) ตนเองและสังคมรอบข้าง 59
มีข้อสังเกตเพิ่มเติมว่าในบางกรณี กระบวนการเปลี่ยนแปลงทางสังคม
(social change process) ที่เกิดขึ้นอาจไม่ได้ส่งผลกระทบทางสังคม หรือกล่าวอีกนัยหนึ่งคืน
การเปลี่ยนแปลงทางสังคมอาจไม่ถือว่าเป็นผลกระทบทางสังคม เช่น โดยทั่วไปแล้วในสังคมหนึ่ง ๆ
อาจมีการเพิ่มขึ้นของจำนวนประชากรซึ่งถือเป็นการเปลี่ยนแปลงทางสังคมอย่างหนึ่ง อย่างไรก็ตาม
การเพิ่มจำนวนประชากรอาจไม่ถือเป็นผลกระทบทางสังคมก็ได้ เพราะอาจทำให้สังคมนั้น
มีแรงงานเพิ่มขึ้นซึ่งเป็นผลดีทางเศรษฐกิจ โดยการเพิ่มของประชากรจะถือว่าเป็นผลกระทบทาง
สังคมต่อเมื่อการเพิ่มดังกล่าวเกิดขึ้นอย่างรวดเร็วและขาดการวางแผน เป็นต้น
60
3.1.1.2 นิยามในรายงานการศึกษาที่สรุปการจัดแบ่งผลกระทบด้านสังคมในกลุ่ม
ประเทศ EU
ในรายงานการศึกษาที่สรุปการจัดแบ่งผลกระทบด้านสังคมในกลุ่มประเทศ
EU มีการสรุปความคำว่าผลกระทบทางสังคม ว่าหมายถึง ผลกระทบที่ส่งผลต่อปัจเจกบุคคล
หรือกลุ่มของปัจเจกบุคคล (เช่น ครัวเรือน ครอบครัว กลุ่มประชากรในบางพื้นที่) โดยผลกระทบ
ทางสังคมสามารถแยกออกจากผลกระทบทางเศรษฐกิจได้จากผลกระทบอย่างหลังส่งผลต่อ
ภาคธุรกิจ งบประมาณภาครัฐหรือเศรษฐกิจของประเทศ และสามารถแยกออกจากผลกระทบทาง
สิ่งแวดล้อมได้จากการที่ผลกระทบทางสิ่งแวดล้อมมักเกี่ยวข้องกับระบบนิเวศธรรมชาติ (natural
ecosystem) โดยผลกระทบทางสังคมอาจจัดแบ่งออกเป็น 5 ประเภทหลัก ๆ อันได้แก่
61
ด้านการจ้างงาน (employment) อันรวมไปถึงประเด็นเรื่องสิทธิและมาตรฐานของตลาดแรงงาน
(labor market standards and rights) ด้านรายได้ (income) ด้านการเข้าถึงบริการของรัฐ
(access to service) เช่น ด้านการศึกษาและสวัสดิการสังคม เป็นต้น ด้านการให้ความเคารพต่อ
สิทธิขั้นพื้นฐานและความเท่าเทียม (respect for fundamental right) และด้านความปลอดภัย
59 ibid.
60 Frank Vanclay and others, ‘Social Impact Assessment: Guidance for Assessing and Managing
the Social Impacts of Projects’ (International Association for Impact Assessment 2015) 2.
61 The Evaluation Partnership (TEP) and Centre for European Policy Studies (CEPS), ‘Study on
Social Impact Assessment as a Tool for Mainstreaming Social Inclusion and Social Protection Concerns
in Public Policy in EU Member States– Final Report’ (June 2010) 10.
สถาบันพระปกเกล้า
52
