Page 87 - kpiebook65010
P. 87
แนวทางและวิธีการวิเคราะห์
ผลกระทบทางสังคมในการตรากฎหมาย
ประเภทของผลกระทบ คำถามที่สำคัญ (key questions)
ด้านวัฒนธรรม ๏ ทางเลือกนี้ส่งผลกระทบต่อการคุ้มครองมรดกทางวัฒนธรรมหรือไม่
๏ ทางเลือกนี้มีผลกระทบต่อความหลากหลายทางวัฒนธรรมหรือไม่
๏ ทางเลือกนี้มีผลกระทบต่อการมีส่วนร่วมของประชาชนในด้านการแสดงออกทาง
วัฒนธรรมหรือการเข้าถึงทรัพยากรทางวัฒนธรรมหรือไม่
ด้านผลกระทบต่อประเทศอื่น ๏ ทางเลือกนี้มีผลกระทบในทางสังคมต่อประเทศกำลังพัฒนาหรือต่อประเทศอื่นหรือไม่
นอกกลุ่ม EU ๏ ทางเลือกนี้ส่งผลกระทบต่อพันธกรณีในทางระหว่างประเทศหรือไม่
ขั้นตอนที่ 2 การระบุผลกระทบที่น่าจะเกิดจากทางเลือกต่าง ๆ (select
significant impacts)
นอกเหนือจากการระบุผลกระทบที่น่าจะเกิดจากทางเลือกต่าง ๆ ที่ได้กล่าวไป
ในขั้นตอนที่ 1 แล้ว ขั้นตอนต่อไปจะเป็นการเลือกผลกระทบที่สำคัญเพื่อทำการวิเคราะห์
ผลกระทบประเภทนี้ให้ลึกในรายละเอียด โดยอย่างน้อยควรพิจารณาในประเด็นต่าง ๆ เช่น ระดับ
หรือขนาดของผลกระทบในภาพรวม ผู้มีส่วนได้เสียที่เกี่ยวข้อง เช่น ผู้ประกอบธุรกิจประเภท
SMEs หุ้นส่วนทางการค้า (trading partner) ภาคเศรษฐกิจ (economic sectors) ผู้บริโภค
ผู้เรียน ผู้ใช้แรงงาน หน่วยงานของรัฐ เป็นต้น โดยการวิเคราะห์ผลกระทบควรดำเนินการ
โดยเปรียบเทียบกับสภาพปัจจุบันของประเด็นหรือข้อมูลที่จะทำการวิเคราะห์ผลกระทบนั้น และ
การเลือกว่าผลกระทบใดเป็นผลกระทบที่สำคัญนั้นควรพิจารณาจากหลักการวิเคราะห์อย่างได้
สัดส่วน (principle of proportionate analysis) ซึ่งเรียกร้องให้มีการใช้เครื่องมือและทรัพยากร
สำหรับทำ RIA อย่างเหมาะสมและได้สัดส่วนกับระดับหรือขนาดของผลกระทบแต่ละเรื่องที่ต้อง
พิจารณา โดยทางเลือกที่จะพิจารณาจะต้องคำนึงถึงความเห็นของผู้มีส่วนได้เสียและผู้เชี่ยวชาญด้วย
102
ขั้นตอนที่ 3 การประเมินผลกระทบที่ส่งผลกระทบมากที่สุด (assess
most significant impacts)
โดยหลักการแล้ว ควรมีการวิเคราะห์ผลกระทบทั้งในเชิงปริมาณและ
103
เชิงคุณภาพทุกผลกระทบ โดยหากเป็นไปได้ ก็ควรมีการวิเคราะห์ที่มีการตีค่าเป็นตัวเลข
102 รายละเอียดคำอธิบายเกี่ยวกับการใช้หลักการนี้ ดู OECD, Regulatory Impact Analysis: A Tool for
Policy Coherence (OECD Publishing 2009) 117; OECD, OECD (n 20) 74.
รายละเอียดดูหัวข้อ 3.3.1.3 ที่กล่าวถึงไปแล้ว
103 ตัวอย่างหลักที่ใช้พิจารณาว่าจะสามารถวิเคราะห์ในเชิงปริมาณได้ก็เช่น เมื่อปรากฏว่าผลกระทบนั้น
น่าจะต้องการผลสรุปที่ชัดเจนและประเมินเป็นตัวเลขได้ง่ายและมีเครื่องมือวิเคราะห์ในเชิงปริมาณที่เหมาะสม นอกจากนี้
มีข้อมูลที่ต้องการใช้ประกอบการวิเคราะห์อยู่พร้อมที่จะลงไปเก็บข้อมูลนั้นมาโดยไม่ก่อให้เกิดค่าใช้จ่ายที่เกินสมควร
(proportionate cost)
สถาบันพระปกเกล้า
75
