Page 16 - kpiebook65053

“ประเทศไทยในอนาคต Future Thailand : มิติที่ 2 สังคม ชนบท ท้องถิ่น” โดย สถาบันพระปกเกล้า

3.ข้อเสนอเพื่อสร้างบริบททางเศรษฐกิจ สังคม และการเมืองให้เอื้อต่อการขับเคลื่อนสู่สังคม

ชนบทที่สมดุลและยั่งยืน
ในการที่จะให้ขับเคลื่อนให้สังคมชนบท เป็นสังคมที่พึงปรารถนาในอนาคตได้นั้น บริบททางเศรษฐกิจ
สังคม และการเมืองการปกครองของประเทศต้องเอื้ออ านวย จะต้องมีการปรับให้เอื้ออ านวยและไม่เป็น
อุปสรรคต่อการสร้างชุมชนชนบทให้เข้มแข็ง โดยในระดับนโยบายควรมีการปฏิรูประบบต่าง ๆ ดังนี้

1) ปฏิรูประบบราชการจากการเน้นบทบาทที่ภาครัฐเป็นกลไกก าหนดนโยบาย เป็นหน่วยใน
การด าเนินงาน มาเป็นผู้มีบทบาทในการเอื้ออ านวยและสนับสนุนในการเสริมพลัง (Empowerment) ให้ภาค
พลเมือง และภาคชุมชนมีบทบาทส าคัญในการด าเนินงาน

2) ปฏิรูปการกระจายอ านาจ โดยกระจายทั้งอ านาจหน้าที่ งบประมาณ ทรัพยากร ระบบ
การจัดเก็บภาษีและการคลังท้องถิ่น ให้ท้องถิ่นมีศักยภาพเพียงพอต่อการพัฒนาพื้นที่ ปรับระบบการพัฒนา
โดยยึดหลักเอาพื้นที่เป็นตัวตั้ง (Area-Based) เพิ่มบทบาทองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นในการจัดหาปัจจัยการ
ผลิต เช่น เครื่องจักรกลทางการเกษตร การส่งเสริมการผลิต ให้เป็นส่วนหนึ่งของบริการสาธารณะขององค์กร
ปกครองส่วนท้องถิ่น รวมไปถึงการกระจายอ านาจให้ถึงชุมชน ให้ชุมชนมีอ านาจในการก าหนดนโยบาย

สาธารณะและแผนพัฒนา การจัดสรรและใช้จ่ายงบประมาณ ในการปฏิรูปเพื่อการกระจายอ านาจให้ถึงชุมชน
นี้จะต้องออกแบบระบบกลไกการปกครองท้องถิ่นใหม่ จากเดิมที่เป็นการปกครองท้องถิ่น (Local
Government) ให้เป็นการบริหารจัดการท้องถิ่น (Local Governance) ที่ภาคพลเมืองมีอ านาจในการก ากับ

คณะผู้บริหารท้องถิ่น ส าหรับแนวทางในการด าเนินการปฏิรูปการกระจายอ านาจ สามารถด าเนินการได้ตาม
แนวทางต่อไปนี้
(2.1) รัฐต้องมีนโยบายส่งเสริมให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นมีอิสระ มีความ
เข้มแข็งด้านการเงินการคลัง การบริหารทรัพยากรบุคคล การสร้างภูมิคุ้มกันต่อการเปลี่ยนแปลงที่เกิดผล

กระทบจากภายในและภายนอก โดยให้สามารถพึ่งตนเองได้ สามารถจัดบริการสาธารณะที่มีคุณภาพ ได้
มาตรฐานตรงกับความต้องการของประชาชนในพื้นที่ ส่งเสริมและสนับสนุนความสัมพันธ์ระหว่างประชาชน
และองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ตลอดจนหน่วยงานต่างๆเพื่อสร้างการเป็นเจ้าของร่วมกัน มีระบบติดตาม
ตรวจสอบประเมินผลที่ชัดเจน และแก้ไขปรับปรุงกฎหมายที่เป็นอุปสรรคต่อการด าเนินงานเพื่อเอื้อให้องค์กร

ปกครองส่วนท้องถิ่นมีความเป็นอิสระมากขึ้น มีนวัตกรรมในการบริการสาธารณะเพื่อสนองความต้องการของ
ประชาชนในท้องถิ่น
(2.2) ปรับแก้กฎหมายและระเบียบการปกครองท้องถิ่นและพระราชบัญญัติสภา
องค์กรชุมชนให้สามารถเอื้อประโยชน์และสนับสนุนร่วมกันได้ โดยก าหนดหลักเกณฑ์แผนการพัฒนาท้องถิ่นให้

มาจากการริเริ่มของสภาองค์กรชุมชนและให้ชุมชนมีสิทธิและอ านาจในการจัดท านโยบายสาธารณะเพื่อให้
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นรับไปด าเนินการ
(2.3) การกระจายอ านาจด้านการคลัง ให้มีการเพิ่มการจัดสรรงบประมาณให้กับ

องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นให้เหมาะสมกับค่าใช้จ่ายของแต่ละท้องถิ่น และรองรับการด าเนินการตามภารกิจ
ขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น โดยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่นสามารถมีแหล่งรายได้จากสองแหล่ง คือ 1)
แหล่งรายได้ที่มาจากรัฐบาลกลาง 2) แหล่งรายได้ที่มาจากการจัดหารายได้ของท้องถิ่น เพื่อพัฒนาคุณภาพ
สังคมและคุณภาพชีวิต ภายในชุมชนท้องถิ่น และเพิ่มอิสระให้ท้องถิ่นสามารถหารายได้เพิ่มนอกเหนือจาก
รายได้ที่มาจากภาษี (non-tax revenue) โดยให้ท้องถิ่นค้นหาศักยภาพของตนเองและค้นหาความต้องการ

ของประชาชนในพื้นที่ และจัดหารูปแบบบริการเฉพาะตัวเพื่อน าไปสู่การสร้างรายได้ เช่น รายได้จากการเก็บ

15