Page 347 - kpiebook65064
P. 347
โครงการสังเคราะห์ข้อเสนอ 297
เพื่อเสริมสร้างการอภิบาลระบบยา
(4) ความเสี่ยงอันเกิดจากข้อจำกัดในระเบียบการจัดซื้อยา เนื่องจากการซื้อยาตามราคา
กลางที่ไม่ยืดหยุ่นและมักพิจารณาจากราคาเป็นหลักโดยมิได้พิจารณาร่วมกับองค์ประกอบ
อื่นอย่างเพียงพอ การกำหนดสัดส่วนการซื้อยาสามัญและจำนวนบัญชียาของสถาน
พยาบาลที่ยังถกเถียงกันว่าได้จำกัดการใช้ยาของแพทย์ในสถานพยาบาล และการให้สิทธิ
พิเศษในการจัดซื้อยาขององค์การเภสัชกรรมที่ยังถกเถียงถึงระดับความเหมาะสม
(5) ความเสี่ยงอันเกิดจากการได้มาซึ่งราคากลางยา เนื่องจากในทางปฏิบัติวิธีการคำนวณ
มีแนวโน้มทำให้ราคากลางยาลดลงทุกปี โดยมิได้พิจารณาถึงสภาพการณ์การแข่งขันของ
อุตสาหกรรมยา คุณภาพและประสิทธิภาพของยาที่ผลิต กระบวนการผลิตยาในสถาน
ประกอบการ จนทำให้เกิดการแข่งขันที่รุนแรงในการตัดราคา จนทำให้ยามีราคาต่ำมาก
กว่าที่ควรจะเป็นแต่เป็นยาที่ไม่ได้คุณภาพและบั่นทอนศักยภาพของอุตสาหกรรมยา
ภายในประเทศ
ผลจากวิเคราะห์ความเสี่ยงที่มีต่อธรรมาภิบาลของระบบอภิบาลยาในประเทศไทย ทางคณะ
ผู้วิจัยพบว่า การสร้างธรรมาภิบาลของระบบอภิบาลยาไม่สามารถกระทำหรือแก้ไขในเรื่องใด
เรื่องหนึ่งหรือจุดใดจุดหนึ่งของแต่ละขั้นตอนได้ เพราะกระบวนการทั้งหมดของระบบอภิบาลยา
มีความเกี่ยวข้องและเชื่อมโยงกัน แม้ว่าที่ผ่านมามักพบหลักฐานหรือเหตุการณ์กระทำความผิด
ที่ส่งผลต่อธรรมาภิบาลเฉพาะบางขั้นตอน เช่น ขั้นตอนการจัดซื้อยาของสถานพยาบาลที่ปรากฏ
เป็นข่าวอยู่เสมอ แต่ในความเป็นจริงแล้ว พบว่าในขั้นตอนอื่นของระบบอภิบาลยาอาจมีความเสี่ยง
ต่อธรรมาภิบาลเช่นกัน เช่น กระบวนการขึ้นทะเบียนตำรับยาซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการอนุญาตให้
สามารถนำเข้าหรือผลิตยาเพื่อขายในประเทศ ซึ่งกระบวนการขึ้นทะเบียนตำรับยาเปรียบเสมือน
“กล่องดำ” ที่มีความเสี่ยงต่อธรรมาภิบาลเนื่องจากอาจเป็นขั้นตอนที่ไม่ได้รับความสนใจจาก
สาธารณะมากนัก ดังนั้น การแก้ไขปัญหาระบบอภิบาลยาที่ขั้นตอนการจัดซื้อยาเข้าสู่
สถานพยาบาลเพียงขั้นตอนเดียวอาจไม่ใช่ทางออกของปัญหาตราบเท่าที่ยังไม่มีการแก้ไขปรับปรุง
เพื่อลดความเสี่ยงต่อธรรมาภิบาลในขั้นตอนอื่น ๆ ของระบบอภิบาลยาควบคู่กันด้วย
8.2 ข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย: หลักคิด ข้อเสนอแนะพื้นฐาน
และข้อเสนอแนะเชิงปฏิบัติการ
ในส่วนของข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย คณะผู้วิจัยได้แบ่งออกเป็น 3 ส่วนได้แก่
1) หลักคิดของข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย คือ ส่วนที่คณะผู้วิจัยจะนำเสนอหลักคิดสำคัญ
ในการจัดทำข้อเสนอแนะเชิงนโยบาย ที่สังเคราะห์จากการวิเคราะห์ความเสี่ยงของระบบ
อภิบาลยาในประเทศไทยและการศึกษาจากแนวทางของต่างประเทศ
2) ข้อเสนอแนะเชิงนโยบายพื้นฐานต่อภาพรวมของระบบอภิบาลยา คือ ข้อเสนอแนะ
เชิงนโยบายที่คณะผู้วิจัยเห็นว่าเป็นข้อเสนอแนะที่มีความสำคัญการเสริมสร้างต่อทุก
ขั้นตอนของระบบอภิบาลยาในประเทศไทย เพื่อการพัฒนาและเสริมสร้างธรรมาภิบาล
บทที่ 8
สถาบันพระปกเกล้า
