Page 122 - kpi15428
P. 122
ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
สถานการณ์ด้านสิทธิชุมชนกับ
ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
พ.ศ.2540 - 2549
v สภาพปัญหา
สภาพปัญหาที่สำรวจพบในช่วงนี้ ได้แก่ การละเมิดสิทธิชุมชนในเชิง
โครงสร้าง การพัฒนาที่กระทบต่อสิทธิชุมชน และการพัฒนาที่ให้ความ
สำคัญกับสิทธิเอกชนมากกว่าสิทธิชุมชน ดังมีข้อค้นพบ ดังนี้
1. การละเมิดสิทธิชุมชนในเชิงโครงสร้าง
การละเมิดสิทธิชุมชนในเชิงโครงสร้างเป็นการละเมิดโดยรัฐผ่าน
การออกกฎหมาย ดังที่ประภาส ปิ่นตบแต่ง และคณะกล่าวว่า รัฐมีการ
ละเมิดต่อสิทธิตามโครงสร้างซึ่งถือเป็นการละเมิดทางอ้อมผ่านกฎหมาย
กลไกยุติธรรม และองค์กรของรัฐ ได้แก่ การห้ามไม่ให้ปฏิบัติตามประเพณี
ที่เคยมีมา การปิดกั้นการเข้าถึงข้อมูลข่าวสาร การหลอกลวงและให้ข้อมูลเท็จ
การปิดกั้นการมีส่วนร่วมในการดำเนินนโยบาย การสร้างมลพิษที่กระทบต่อ
ประชาชน โดยกรณีการปิดกั้นข่าวสารเป็นการละเมิดที่มากที่สุดคิดเป็น
ร้อยละ 23.2 รองลงมาเป็นการสร้างมลพิษคิดเป็นร้อยละ 20.5 (ประภาส
ปิ่นตบแต่ง และคณะ, 2549, น.24-27) ตัวอย่างเช่น กรณีการนำกากสารพิษ
จากคลองเตยไปฝังที่ต้นน้ำในจังหวัดกาญจนบุรีโดยไม่ได้เปิดเผยข้อมูลให้
ชุมชนในพื้นที่ทราบ
ประภาส ปิ่นตบแต่ง และคณะ ได้ทำการศึกษาสภาพปัญหา
เกี่ยวกับสิทธิชุมชนในปี พ.ศ.2547 พบว่า ปัญหาสิทธิชุมชนที่มากที่สุดคือ
ป่าและที่ดินซึ่งรัฐมีนโยบายประกาศพื้นที่ป่าทับที่ดินทำกินของประชาชน
คิดเป็นร้อยละ 35.4 ของปัญหาละเมิดสิทธิชุมชนในที่ดินและป่าทั้งหมด
11