Page 154 - kpi15428

ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม

สภาพแวดล้อมทางเทคโนโลยี จากสถานการณ์การใช้น้ำในปัจจุบัน

ของไทย ที่ว่าประเทศไทยมีแนวโน้มใช้น้ำมากขึ้นโดยแหล่งน้ำไม่ได้เพิ่มขึ้น
ตามปริมาณการใช้น้ำ ในภาคการผลิตโดยเฉพาะอย่างภาคการเกษตร อย่าง
เช่น การปลูกข้าวที่ต้องใช้ปริมาณน้ำมากทำให้เกษตรกรต้องใช้น้ำใต้ดินเป็น
แหล่งสำรองในการปลูกข้าว (มิ่งสรรพ์ ขาวสะอาด และคณะ, 2544)

สะท้อนให้เห็นว่าปัจจัยแวดล้อมทางเทคโนโลยีไม่ได้ตอบโจทย์เพื่อการจัดการ
น้ำเท่าที่ควรเป็นไปเพื่อผลิตให้ได้ปริมาณมากที่สุด

สภาพแวดล้อมภายนอก มีการศึกษาด้านการจัดการน้ำระหว่างประเทศ
โดยมิ่งสรรพ์ ขาวสะอาด และคณะ (2544) ที่พบว่าการจัดการน้ำของ
ประเทศเพื่อนบ้านลุ่มแม่น้ำโขงมีการใช้เครื่องมือทางกฎหมายและการ

บริหารความต้องการใช้น้ำ ขณะที่ประเทศไทยยังติดอยู่ในความขัดแย้ง
และการบริหารจัดการน้ำภายในประเทศ ซึ่งหากไทยจะก้าวข้าวสู่เวทีการ
จัดการน้ำระหว่างประเทศได้ก็จะต้องแก้ไขปัญหาภายในประเทศจนกระทั่ง
อยู่ในสภาวะที่บริหารจัดการได้เสียก่อนจึงจะสามารถทำให้เจรจาระหว่าง

ประเทศได้อย่างมั่นคง

จากสภาพแวดล้อมทางนโยบายดังกล่าว แนวทางดำเนินงานนโยบาย
เกี่ยวกับสิทธิชุมชนในการจัดการน้ำตามเครื่องมือการปรึกษาหารือ นโยบาย
และการปฏิรูปกฎหมาย และการสร้างขีดความสามารถ ดังนี้

1. การปรึกษาหารือ มีข้อเสนอ 2 ประการหลัก ได้แก่ การจัด
กระบวนการปรึกษาหารือ และการออกแบบคณะทำงานลุ่มน้ำของแต่ละ

พื้นที่ การจัดกระบวนการปรึกษาหารือ เป็นการฝึกการสื่อสารและรับฟัง
เหตุผลในประเด็นปัญหาทรัพยากรน้ำร่วมกันระหว่างภาคส่วนที่เกี่ยวข้อง
ทั้งภาครัฐ ประชาชน เอกชน และประชาสังคม โดยการจัดกระบวนการนี้
อาจมีการจัดให้เหมาะสมกับช่วงเวลาการใช้น้ำในแต่ละปี เช่น จัดกระบวนการ
ปรึกษาหารือสัญจรทั่วประเทศช่วงก่อนฤดูแล้งและก่อนช่วงฤดูน้ำหลาก

ในพื้นที่ที่ประสบปัญหา โดยการปรึกษาหารือนี้จะมีการนำเสนอข้อมูล

1