Page 29 - kpi15428
P. 29
ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
เมื่อชุมชนมีความยืดหยุ่น ใช้บรรทัดฐานและความเชื่อเป็นตัวกำหนด
รูปแบบพฤติกรรม หากพฤติกรรมใดๆที่เบี่ยงเบนหรือผิดไปจากบรรทัดฐาน
สังคมก็จะถูกกดดันจากเพื่อนบ้านเอง ดังนั้น กฎเกณฑ์ที่มีความแข็งตัว
ยิ่งทำให้เกิดพฤติกรรมที่แข็งข้อต่อกฎระเบียบนั้นๆ นอกจากนี้ ความเชื่อได้
ช่วยให้เกิดพฤติกรรมส่วนบุคคลและส่วนรวมภายใต้การควบคุมทางสังคม
(Leonard & Kenny, 2010, p.32) ดังนั้น บรรทัดฐาน ความเชื่อ ความยืดหยุ่น
ของชุมชนจึงมีผลต่อลักษณะและรูปแบบของสิทธิชุมชนไปด้วย
ตัวอย่างหนึ่งของลักษณะสิทธิชุมชนคือชนพื้นเมืองซึ่งเป็นชุมชนที่มี
วิถีชีวิตผูกพันกับผืนดินเป็นอย่างมาก เพราะผืนดินและวัฒนธรรมของชน
พื้นเมืองเชื่อมโยงกันอย่างแน่นหนาและชนพื้นเมืองมองว่าตนเองเป็น
ผู้จัดการในที่ดินผืนนั้นเพื่อลูกหลานในรุ่นต่อๆไป ดังนั้น เมื่อชนพื้นเมือง
ถูกกีดกันออกจากที่ดินก็เท่ากับเป็นการตัดขาดวิถีชีวิตชุมชนนั้นทั้งทางกาย
และจิตวิญญาณ ชุมชนนั้นก็จะขาดการเชื่อมโยงกับผืนดินที่เค้าอยู่ ทั้งนี้
ไม่ได้หมายความว่าจะต้องห้ามไม่ให้มีการเวนคืนที่ดินของชุมชนเพื่อ
ผลประโยชน์ของสาธารณะ แต่การเวนคืนที่ดินของรัฐจะต้องมีความเหมาะสม
ซึ่งการใช้เงินจ่ายเป็นค่าเวนคืนที่ดินถือว่าไม่ใช่วิธีที่ถูกต้องเพราะพื้นดินที่
ชุมชนอาศัยอยู่มีคุณค่ามากกว่าจะถูกลดค่าไปเป็นตัวเงิน วิธีที่ดีกว่าคือ
การชดเชยด้วยการเปลี่ยนที่ดินผืนใหม่ให้ชุมชนนั้นโดยมีขอบเขต คุณภาพ
และสถานะทางกฎหมายที่เท่าเทียมกันเพื่อจะสืบสานวิถีชีวิตของชนพื้นเมือง
ต่อไป (Johnston, 2000, pp.196-197)
ในประวัติศาสตร์ของประเทศอังกฤษได้ให้สิทธิแก่ชุมชนในประเทศ
อาณานิคมปกครองตนเอง เพราะคนเหล่านี้มีวัฒนธรรมที่แตกต่าง และ
อังกฤษจะประสบปัญหาเป็นอย่างมากหากปกครองด้วยตนเองทั้งหมด
ตัวอย่างเช่น กรณี Tanganyika ซึ่งคำนึงถึงชุมชน ยุโรป อาเซียน และอัฟริกา
ในปี ค.ศ.1949 ซึ่งอังกฤษเลือกที่จะคำนึงถึงความเป็นชุมชนและมองแต่ละ
ชุมชนในอาณานิคมเป็นหุ้นส่วน การกระทำนั้นยังเป็นการให้เกียรติแก่
1
