Page 30 - kpi15428
P. 30
ชุมชนกับสิทธิ ในทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม
ชุมชนดั้งเดิมอีกด้วย สำหรับตัวอย่างประเทศที่อยู่ในอาณานิคมของอังกฤษ
ในปัจจุบันคือ ฟิจิ ซึ่งมีประชากร ได้แก่ อินเดียร้อยละ 50 ชาวฟิจิร้อยละ
42 และชนชาติอื่นๆอีกร้อยละ 8 ผู้มีสิทธิเลือกตั้งจะลงทะเบียนการเลือกตั้ง
และแต่ละกลุ่มเชื้อชาติจะมีโควตาสำรองสำหรับสภานิติบัญญัติในระดับชาติ
และยังไม่มีการเปลี่ยนแปลงโควตาดังกล่าว
สำหรับรูปแบบของสิทธิชุมชนในประเทศไทย กิตติศักดิ์ ปรกติ ได้
สรุปสาระสำคัญเกี่ยวกับสิทธิของชุมชนตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
พ.ศ.2540 ว่ามีอย่างน้อย 8 ประการ ได้แก่ (กิตติศักดิ์ ปรกติ, 2550, น.6)
1. ชุมชนมีสิทธิที่จะได้รับการยอมรับว่ามีอยู่
2. ชุมชนมีสิทธิในการดำรงอยู่
3. ชุมชนมีสิทธิในการถือครองทรัพย์สิน
4. ชุมชนมีสิทธิรักษาและพัฒนาคุณภาพชีวิตและความหลากหลาย
ทางชีวภาพ
5. ชุมชนมีสิทธิที่จะมีส่วนร่วมในการส่งเสริมสิ่งแวดล้อม
6. ชุมชนมีสิทธิได้รับฟังจากรัฐ
7. ชุมชนดั้งเดิมมีสิทธิได้รับการอนุรักษ์ฟื้นฟูประเพณี ภูมิปัญญา
และศิลปวัฒนธรรม
8. สิทธิในการรักษาและใช้ประโยชน์ทรัพยากรอย่างยั่งยืน
รูปแบบการใช้สิทธิของชุมชนตามรัฐธรรมนูญนี้ถือเป็นการยอมรับ
ในทางกฎหมาย แต่ในทางปฏิบัติแล้ว การยอมรับสิทธิของชุมชนยังมีข้อ
ถกเถียงกันอยู่มาก อาจเพราะลักษณะชุมชนมีความยืดหยุ่นสูงและไม่มี
กลไกทางปฏิบัติที่ชัดเจนในการรองรับสิทธิของชุมชน ความคลุมเครือนี้
อธิบายได้ดังที่ ยศ สันตสมบัติ กล่าวว่าสิทธิชุมชนมีลักษณะเป็นสิทธิ
เชิงซ้อน คือ ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในพื้นที่ต่างมีส่วนในการบริหารจัดการ ไม่มี