Page 135 - kpi15476
P. 135
134 การประชุมวิชาการ
สถาบันพระปกเกล้า ครั้งที่ 15
ของพระเจ้ากุสตาฟที่สามได้เลี้ยงดูและอบรมสั่งสอนพระราชโอรสของพระองค์ภายใต้จิตวิญญาณ
สมัยใหม่ โดยเฉพาะอย่างตามกระแสแห่งภูมิธรรม (the spirit of the Enlightenment) และ
15
ในช่วงแรกเริ่มแห่งการศึกษา พระนางได้แต่งตั้งเทสสิน (C.G. Tessin: 1695-1770) และดาลิน
(Olof von Dalin: 1708-1763) ให้เป็นพระอาจารย์
เทสสินเป็นนักการเมืองที่มีชื่อเสียง และได้รับการยกย่องว่าเป็นหนึ่งในบุคคลที่ฉลาดที่สุด
ในยุคนั้น เขาเป็นชาวสวีเดนที่มีความรู้เกี่ยวกับฝรั่งเศสเป็นอย่างดี จนกระทั่งมีคำกล่าวว่าเขาคือ
ตัวแทนของวัฒนธรรมฝรั่งเศสแห่งสวีเดน ขณะเดียวกันเขาก็มีความสามารถในศิลปะการพูด
อย่างหาตัวจับยาก เทสสินได้รับแต่งตั้งให้เป็นเอกอัครราชทูตแห่งสวีเดนประจำกรุงเวียนนา และ
หลังจากที่เขากลับมารับราชการที่สวีเดนและได้เป็นสมาชิกรัฐสภา (Riksdag) เขาได้ต่อต้านอย่าง
รุนแรงต่อนโยบายของพวกอภิชนที่ครองอำนาจในการบริหารราชการแผ่นดินจนได้รับการขนาน
นามว่าเป็นคู่แข่งคนสำคัญของอภิชนฝ่าย “the Hats” และในปี ค.ศ. 1738 เทสสินได้รับเลือก
เป็นประธานรัฐสภา และในปีเดียวกันนั้นเองที่การบริหารราชการแผ่นดินภายใต้เคานท์ อารวิด
ฮอร์น (Count Arvid Horn: 1664-1742) ได้สิ้นสุดลง
ส่วนดาลินเป็นข้าราชสำนักที่มีความจงรักภักดียิ่ง เขามาจากตระกูลชนชั้นสูง และมีความ
สามารถด้านกวีและประวัติศาสตร์ และโดยเฉพาะในแวดวงอักษรศาสตร์ ดาลินได้รับการขนานว่า
เป็นผู้ที่มีอิทธิพลสำคัญต่อการสร้างสรรค์ภูมิปัญญาสมัยใหม่แก่สังคมสวีเดน (Swedish
Enlightenment) ในช่วงทศวรรษ 1730 ขณะที่เขามีอายุได้เพียง 22 ปี ดาลินได้เขียนบทละครที่
ได้รับความนิยมอย่างแพร่หลายในสังคมสวีเดน โดยเขาได้รับอิทธิพลจากแนวละครของฝรั่งเศส
ในปี ค.ศ. 1733 ดาลินได้เริ่มออกนิตยสารรายสัปดาห์ที่ชื่อ Svenska Argus และเขียนบทความ
โดยใช้นามปากกาจนกระทั่งปี ค.ศ. 1736 ในเวลาต่อมาไม่นานนัก นิตยสารรายสัปดาห์ได้กล่าวนี้
ได้กลายเป็นสื่อที่สำคัญที่สุดสำหรับการสร้างสรรค์กระแสภูมิปัญญาของคนสวีเดน
นักประวัติศาสตร์ภูมิปัญญาถือว่า นิตยสารของดาลินนี้ได้ส่งผลให้มีการยกระดับวัฒนธรรมความ
คิดของสังคมสวีเดนอย่างยิ่งยวด ต่อมาในช่วงระหว่าง ค.ศ. 1737-1739 เขาได้รับแต่งตั้งให้ดำรง
ตำแหน่งบรรณารักษ์แห่งหอสมุดหลวง และต่อมาได้รับแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่งนักประวัติศาสตร์
นิพนธ์แห่งชาติระหว่าง ค.ศ. 1755-1756 ดาลินเป็นที่ไว้วางใจของพระนางลุยซา อุลริจกะแห่ง
ปรัสเซีย พระมารดาของกษัตริย์กุสตาฟที่สาม ดาลินถูกจับในปี ค.ศ. 1756 ในข้อหาสบคบคิดใน
การก่อกบฏร่วมกับพระนางลุยซา โดยพระนางทรงวางแผนร่วมกับอภิชนรุ่นใหม่จำนวนหนึ่ง
ที่สนับสนุนอำนาจอันสมบูรณ์เด็ดขาดของสถาบันพระมหากษัตริย์ (pro-absolutist factions)
แต่คณะผู้ก่อการปฏิวัติได้ถูกบดขยี้ลงอย่างเหี้ยมโหดและง่ายดาย ดาลินถูกตัดสินให้ติดคุกตลอด
ชีวิต แต่ต่อมาได้รับการอภัยโทษโดยมีเงื่อนไขว่า เขาจะต้องไม่ยุ่งเกี่ยวกับพระราชสำนักอีกต่อไป
เอกสารประกอบการประชุมกลุ่มย่อย สนิทความสนมกับนักคิดฝรั่งเศสอย่างวอลแตร์ (Voltaire: 1694-1778) และนักคิดกลุ่ม “the
จากอิทธิพลที่พระเจ้ากุสตาฟที่สามได้รับจากพระอาจารย์ทั้งสองของพระองค์ รวมทั้งความ
Encyclopedists” โดยเฉพาะพวก “philosophes” ที่มีแนวคิดสมัยใหม่และเชื่อในเหตุผลที่เป็น
คำว่า “Enlightenment” มีผู้แปลเป็นภาษาไทยต่างๆ กัน เช่น ภูมิธรรม แสงสว่างทางปัญญา รุ่งโรจน์ทาง
15
ปัญญา เรืองปัญญา เป็นต้น
