Page 27 - kpi20686
P. 27
ห น้ า | 17
ส าหรับองค์กรอิสระอื่น แม้จะไม่มีบทบัญญัติห้ามมิให้ผู้มีค าสั่งแต่งตั้ง
กรรมการ มีค าสั่งให้กรรมการพ้นจากต าแหน่งก่อนวาระก็ตาม แต่การตีความกฎหมายย่อมต้องไปใน
นัยที่ห้ามผู้มีค าสั่งแต่งตั้งใช้อ านาจในการมีค าสั่งให้กรรมการพ้นจากต าแหน่งก่อนวาระเช่นกัน
ในประเทศฝรั่งเศสมีคดีที่กรรมการกฤษฎีกา ชื่อ นาย Ordonneau ได้รับการ
แต่งตั้งเป็นประธานกรรมการในคณะกรรมการแข่งขันทางการค้า ต่อมานาย Ordonneau ได้เกษียณ
จากสภาแห่งรัฐ รัฐบาลถือว่านาย Ordonneau พ้นจากต าแหน่งประธานกรรมการในคณะกรรมการ
แข่งขันทางการค้าด้วย อย่างไรก็ดีศาลปกครองสูงสุดเห็นว่าการกระท า เช่นนี้ของรัฐบาลไม่ถูกต้อง
ตามกฎหมายโดยให้เหตุผลว่า “ด้วยรัฐสภาประสงค์จะสร้างหลักประกันความเป็นอิสระให้แก่ประธาน
กรรมการจึงได้ก าหนดวาระการด ารงต าแหน่งขึ้น” ดังนั้น ต าแหน่งประธานกรรมการใน
คณะกรรมการแข่งขันทางการค้าย่อมไม่สิ้นสุดไปเพราะการเกษียณจากสภาแห่งรัฐ (ค าพิพากษาของ
ศาลปกครองสูงสุดฝรั่งเศส ลงวันที่ 7 กรกฎาคม 1989)
ในประเทศสหรัฐอเมริกา วาระการด ารงต าแหน่งของคณะกรรมการโดยปกติ
จะมีระยะเวลาด ารงต าแหน่งมากกว่าวาระการด ารงต าแหน่งปกติ (4 ปี) ของประธานาธิบดีเพื่อที่ว่า
ประธานาธิบดีจะได้ไม่มีโอกาสแต่งตั้งกรรมการทั้งหมดของคณะกรรมการได้ (เพราะระยะเวลาเหลื่อม
กัน) แต่ในทางปฏิบัติด้วยความที่การพ้นจากต าแหน่งกรรมการในคณะกรรมการมีอัตราสูง ท าให้
ประธานาธิบดีมีโอกาสแต่งตั้งกรรมการผู้ด ารงต าแหน่งแทนจนครองเสียงข้างมากในคณะกรรมการได้
ในช่วงสองปีแรกของการด ารงต าแหน่งประธานาธิบดี ส าหรับการพ้นจากต าแหน่งกรรมการใน
คณะกรรมการนั้น เป็นอ านาจของประธานาธิบดีในการปลดจากต าแหน่ง แต่กฎหมายที่สภาคองเกรส
ตราขึ้น จ ากัดอ านาจของประธานาธิบดีไว้ โดยก าหนดให้ประธานาธิบดีมีอ านาจปลดกรรมการออก
จากต าแหน่งได้ เฉพาะด้วยเหตุผลในเรื่องการขาดความสามารถ (Incapacity) การละเลยหน้าที่
(Neglect of Duty) การทุจริต (Malfeasance) หรือเหตุผลอันสมควรอื่น ๆ (Other Good Cause)
(ซึ่งนักวิชาการวิจารณ์ว่าเท่ากับไม่มีเหตุผลเลยก็ได้)
2.1.2 มีความเป็นอิสระในการปฏิบัติหน้าที่
(ก) การเป็นนิติบุคคล
องค์กรอิสระในประเทศฝรั่งเศส ไม่มีฐานะเป็นนิติบุคคล เนื่องจากตาม
ขนบธรรมเนียมประเพณีทางการเมืองและกฎหมายของฝรั่งเศส รัฐเป็นนิติบุคคลเพียงหนึ่งเดียว ส่วน
องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น องค์การสมาคม รัฐวิสาหกิจนั้น มีฐานะเป็นนิติบุคคล โดยรัฐมีอ านาจใน
การก ากับดูแล ด้วยเหตุว่าหากก าหนดให้องค์การอิสระเป็นนิติบุคคลแล้ว นักวิชาการและนิติศาสตร์
ของฝรั่งเศสเห็นว่า รัฐมีอ านาจก ากับดูแลนิติบุคคลนั้น ด้วยอันอาจจะท าให้การปฏิบัติหน้าที่ของ
องค์กรไม่เป็นอิสระ ประเทศฝรั่งเศสจึงหาวิธีการทางกฎหมายที่จะสร้างองค์กรใหม่นี้ที่อยู่กับฝ่าย
บริหารและให้เป็นอิสระ โดยไม่มีฐานะเป็นนิติบุคคล ด้วยเหตุนี้องค์กรอิสระของประเทศฝรั่งเศสจึง
แตกต่างกับองค์กรอิสระของบางประเทศที่องค์กรอิสระมีฐานะเป็นนิติบุคคล
นักนิติศาสตร์ของประเทศฝรั่งเศส ได้อธิบายความเป็นอิสระขององค์กรใหม่ที่ไม่
มีฐานะเป็นนิติบุคคลนี้ โดยให้แยกรัฐออกเป็น 2 ภาค รัฐในภาคแรก เป็นรัฐที่เป็นนิติบุคคลตาม
กฎหมายมหาชน ส่วนรัฐภาคที่สอง เป็นรัฐที่มีอ านาจทางการเมืองการปกครอง ดังนั้น องค์กรอิสระจึง
ควรจะอยู่กับรัฐภายใต้ความหมายของรัฐภาคแรก และพยายามให้ตัวเองหลุดออกมาจากรัฐภาคที่สอง
