Page 33 - kpiebook62016
P. 33
16
ปรากฏในวรรณกรรมและงานวิจัยทางรัฐศาสตร์สะท้อนว่า ประชาธิปไตยนั้นสัมผัสแทบทุกมิติในชีวิต
มนุษย์ ทั้งในแง่ทัศนคติ วิถีชีวิต อุดมการณ์ ยุทธศาสตร์ กระบวนการ และวิธีการ ค านิยาม
ประชาธิปไตยที่ได้รับการอ้างถึงมากเป็นอันดับต้น มาจากงานเขียนของ Robert Dahl ในหนังสือ
Polyarchy ที่เสนอว่า ประชาธิปไตยประกอบด้วย 2 มิติ คือ 1) มิติการแข่งขันทางสาธารณะและการ
ต่อสู้ทางการเมือง และ2) มิติการมีส่วนร่วม ซึ่งรวมถึงการเปิดให้ทุกคนเข้าสู่ระบบการเมือง
(Inclusiveness) และสิทธิในการแข่งขันเพื่อชิงต าแหน่งการเมือง ซึ่ง Dahl เน้นว่าการมีส่วนร่วมจะต้อง
เป็นไปโดยที่ประชาชนเข้าใจอย่างถ่องแท้ (Enlighten) ถึงผลกระทบที่จะตามมา ไม่ใช่เกิดจากการถูก
ชักจูง หรือปราศจากความรู้ ดังนั้น รัฐมีหน้าที่ที่ต้องจัดให้มีช่องทางการเข้าถึงข้อมูลข่าวสารที่จ าเป็น
ต่อการตัดสินใจ และการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชน Dahl ยืนยันว่า ระบบและกระบวนการ
ที่เป็นประชาธิปไตยจะเป็นเครื่องมือที่ไว้ใจได้ที่สุดในการปกป้องประชาชน และท าให้ผลประโยชน์และ
35
ความดีงามส่วนรวมเกิดขึ้นได้จริง ผ่านกระบวนการที่ร่วมกันตัดสินใจ
36
ในหนังสือ An Economic Theory of Democracy เขียนโดย Anthony Downs ระบุเกณฑ์
ของการนิยามรัฐบาลที่เป็นประชาธิปไตยว่า พรรคการเมืองที่พ่ายแพ้การเลือกตั้งต้องไม่พยายามใช้
ก าลังหรือวิถีทางผิดกฎหมาย เพื่อกีดกันพรรคการเมืองที่ชนะเลือกตั้งให้บริหารประเทศ ขณะเดียวกัน
พรรคการเมืองที่มีอ านาจจะต้องไม่พยายามจ ากัดกิจกรรมทางการเมืองของพลเมืองหรือพรรค
การเมือง ตราบเท่าที่กิจกรรมเหล่านั้นไม่ใช่การล้มรัฐบาลโดยใช้พละก าลังแบบผิดกฎหมาย และ
จะต้องมีพรรคการเมืองมากกว่า 2 พรรค แข่งขันเพื่อจัดตั้งรัฐบาล ในทุกๆ การเลือกตั้ง
จะเห็นว่าค านิยามของ Downs ประชาธิปไตยจะโน้มเอียงไปยังการเลือกตั้ง (Electoral
democracy) ขณะที่ความหมายประชาธิปไตยของ Dahl จะกว้างกว่าโดยเชื่อมการเลือกตั้งเข้ากับการ
มีส่วนร่วมตามแนวคิดเสรีประชาธิปไตย
Wolfgang Merkel อรรถาธิบายระบอบประชาธิปไตยโดยใช้เกณฑ์ที่ประกอบด้วย 5 มิติ ได้แก่
เป็นระบอบที่จัดให้มีการเลือกตั้ง สิทธิในการมีส่วนร่วมทางการเมือง สิทธิมนุษยชน การตรวจสอบ
แนวราบ (หมายถึงกลไกตรวจสอบระหว่างกันของฝ่ายนิติบัญญัติ บริหาร ตุลาการ และสถาบัน
การเมืองอื่นๆ --โดยผู้เขียน) และหลักประกันว่าอ านาจในการปกครองอยู่ในมือของตัวแทนของ
35
Robert Alan Dahl, Polyarchy: Participation and Opposition (London: Yale University Press, 1971), pp. 2-9.
36 Anthony Downs, An Economic Theory of Democracy (Boston: Addison-Wesley, 1957), pp. 23-24.