Page 134 - kpiebook65010

แนวทางและวิธีการวิเคราะห์
ผลกระทบทางสังคมในการตรากฎหมาย

4.1.4.2 เทคนิคประเมินทางเลือกที่ถูกกำหนดไว้ (shortlist appraisal)

ได้กล่าวไปแล้วในหัวข้อ 4.1.3 ว่า shortlist appraisal เป็นการวิเคราะห์

ต้นทุนและผลประโยชน์ที่ต่อเนื่องมาจากการวิเคราะห์ longlist analysis โดยนำเอาวิธีการ
วิเคราะห์แบบ social cost-benefit analysis (Social CBA) หรือ social cost-effectiveness
analysis (Social CEA) มาใช้เพื่อพิจารณาส่วนต่างระหว่างต้นทุนและผลตอบแทน ดังนั้น

ในขั้นตอนแรกจะเป็นการพิจารณาก่อนว่าจะใช้การวิเคราะห์แบบ Social CBA หรือ Social CEA
หลังจากนั้นจะเป็นการวิเคราะห์ต้นทุนและผลประโยชน์ตามแนวทางที่กำหนดซึ่งมีการกำหนด

ข้อพิจารณาหลายประการในรายละเอียดเป็นอย่างมาก ซึ่งแม้ว่ารายงานการศึกษานี้จะไม่ได้มุ่งนำ
วิธีคิดคำนวณในรายละเอียดไปใช้เป็นฐานสำหรับการพัฒนาแนวทางและวิธีการวิเคราะห์
ผลกระทบในประเทศไทยอย่างเต็มรูปแบบก็ตาม แต่ในหัวข้อนี้จะพยายามนำเสนอรายละเอียด

ข้อพิจารณาด้านต่าง ๆ ตามแนวทางของสหราชอาณาจักรเพื่อเป็นตัวของของประเทศที่มีการคิด
คำนวณต้นทุนและผลประโยชน์อย่างละเอียด

ในคู่มือ Greenbook กำหนดให้การวิเคราะห์ผลกระทบทางสังคม (หรือ

ผลกระทบทางเศรษฐกิจ) ใช้เทคนิคการวิเคราะห์แบบ Social CBA และ Social CEA195 โดย
การวิเคราะห์แบบ Social CBA เป็นการวิเคราะห์ผลกระทบของทางเลือกต่างๆ ที่มีต่อสวัสดิการ
ในสังคม โดยประเมินต้นทุนและผลประโยชน์ที่จะได้รับให้มีมูลค่าเป็นเงิน เว้นแต่ในกรณีที่ไม่อาจ

ประเมินราคาได้ หรือไม่เป็นการเหมาะสมที่จะทำเช่นนั้น ทั้งนี้ คำว่าต้นทุน (cost) ใช้แทนมูลค่า
ในทางลบ ส่วนผลประโยชน์ (benefit) ใช้แทนมูลค่าในทางบวก หลังจากปรับด้วยอัตราเงินเฟ้อ

และตัวลดค่าแล้ว มูลค่าของต้นทุนและผลประโยชน์ก็สามารถนำมาคำนวณร่วมกันเพื่อหาค่า
196
ที่เรียว่า Net Present Social Value (NPSV) สำหรับทางเลือกต่าง ๆ ได้
Social CBA เป็นวิธีการที่แนะนำให้ใช้เพื่อเปรียบเทียบรายละเอียดระหว่าง
ทางเลือกในการดำเนินการที่อยู่ใน shortlist ในขณะที่ Social CEA ใช้เพื่อเปรียบเทียบต้นทุนของ

ทางเลือกประการต่าง ๆ ที่สามารถให้ผลลัพธ์เหมือนกันหรือเป็นไปในทำนองเดียวกัน ซึ่งการนำเอา
Social CEA มาใช้อาจเป็นทางเลือกที่เหมาะสม ในกรณีที่

(1) ต้นทุนและผลประโยชน์ทางสังคมในภาพรวมไม่ได้เปลี่ยนแปลงไป

หรือในกรณีที่เป็นการดำเนินการเพื่อความสงบเรียบร้อยของสังคม เช่น
เพื่อการป้องกันประเทศ

195 ibid, paragraph 5.3.

196 ibid, paragraph 5.7.

สถาบันพระปกเกล้า

122