Page 225 - kpiebook65010
P. 225
แนวทางและวิธีการวิเคราะห์
ผลกระทบทางสังคมในการตรากฎหมาย
หรือทางนโยบาย เช่น EU กำหนดให้ทำ RIA กับการดำเนินการที่มีแนวโน้มจะส่งผลกระทบอย่างมี
นัยสำคัญด้านเศรษฐกิจ สิ่งแวดล้อม หรือสังคม สหราชอาณาจักรกำหนดให้ทำ RIA กับข้อเสนอ
กฎหมายและนโยบายที่จะส่งผลกระทบต่อการจัดทำบริการสาธารณะ (public services)
ความเป็นอยู่ของประชาชน ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม ไอร์แลนด์กำหนดให้ทำ RIA เต็มรูปแบบ
เฉพาะกฎหมายที่จะส่งผลกระทบอย่างสำคัญ และนิวซีแลนด์กำหนดไว้ให้ต้องทำ RIA กับ
ร่างกฎหมายและกฎหมายลำดับรองทุกฉบับ เว้นแต่ ร่างเหล่านั้นไม่ส่งผลกระทบหรือส่งผลกระทบ
เพียงเล็กน้อยต่อภาคธุรกิจ ประชาชนและองค์กรไม่แสวงหาผลกำไรหรือกรณีเข้าข้อยกเว้น
ด้วยเหตุผลทางเทคนิคหรือกรณีที่กระทรวงการคลังเห็นว่าไม่ต้องทำ เป็นต้น
332
4. มีการจำแนกประเภทหรือกำหนดขอบเขตของผลกระทบหรือกำหนดตัวอย่าง
ที่ต้องวิเคราะห์หรือไม่
ในข้อพิจารณาประการนี้ หากพิจารณาจากแนวทางการกำหนดในบทก่อน ๆ
จะพบว่าแนวทางของไทยค่อนข้างมีความชัดเจนที่สุดเนื่องจากมีการกำหนดให้การทำ RIA
ต้องวิเคราะห์ผลกระทบอย่างน้อย 6 ประเภท ได้แก่ “ผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นจากกฎหมายในด้าน
การดำรงชีวิต การประกอบอาชีพ หรือผลกระทบในทางเศรษฐกิจ สังคม สิ่งแวดล้อม หรือ
ผลกระทบอื่นที่สำคัญ” เอาไว้อย่างชัดเจนในกฎหมายระดับพระราชบัญญัติ ในขณะที่แนวทาง
333
ต่างประเทศนั้น มีทั้งกลุ่มที่ไม่ได้กำหนดประเภทหรือขอบเขตของผลกระทบหรือตัวอย่าง
ผลกระทบที่ต้องวิเคราะห์เลย เช่น EU และนิวซีแลนด์ ในขณะที่สหราชอาณาจักร เนเธอร์แลนด์
334
และไอร์แลนด์กำหนดกลุ่มผลกระทบที่จะต้องพิจารณาเอาไว้ แต่เป็นการกำหนดในแนวทาง
ดำเนินการที่ไม่มีผลผูกพันทางกฎหมายดังเช่นแนวทางของไทย
5. มีการกำหนดขั้นตอนย่อย ๆ และแนวทางของขั้นตอนย่อยของการวิเคราะห์
ผลกระทบหรือไม่
แม้ว่าไทยดูจะมีความชัดเจนกว่าแนวทางของต่างประเทศในด้านการกำหนดกรอบ
ผลกระทบที่จะต้องทำการวิเคราะห์ดังที่ได้อภิปรายผลในหัวข้อก่อน แต่หากพิจารณาในแง่
การกำหนดขั้นตอนย่อย ๆ และแนวทางของขั้นตอนย่อยของการวิเคราะห์ผลกระทบนั้นแทบไม่
ปรากฏรายละเอียดเลย โดยปรากฏรายละเอียดเพียงเรื่องหัวข้อที่จะต้องอธิบายในรายงาน RIA
332 ดูรายละเอียดในหัวข้อ 3.3.1 ของบทที่ 3 และหัวข้อ 4.1.1 หัวข้อ 4.2.1 และหัวข้อ 4.4.2 ของบทที่ 4
333 ดูรายละเอียดในหัวข้อ 2.2.3 ของบทที่ 2
334 ดูรายละเอียดในหัวข้อ 4.1.4 หัวข้อ 4.2.3.1 และหัวข้อ 4.3.3.1 ของบทที่ 4
สถาบันพระปกเกล้า
213
