Page 276 - kpiebook65010

แนวทางและวิธีการวิเคราะห์
ผลกระทบทางสังคมในการตรากฎหมาย

2. แนวทาง วิธีการและตัวอย่างการดำเนินการเกี่ยวกับ

การวิเคราะห์ผลกระทบทางสังคมในต่างประเทศ

เนื่องจากแนวคิดการทำ RIA ตามแบบฉบับที่มีการดำเนินการในประเทศไทยปัจจุบัน
เป็นแนวคิดที่รับเข้ามาจากประเทศตะวันตก การพิจารณาว่าแนวคิดการทำ RIA ในประเทศไทย

มีความสอดคล้องกับหลักสากล มากน้อยเพียงใดนั้นอาจทำได้โดยการศึกษาว่าองค์ความรู้ที่ได้รับ
การยอมรับในระดับสากลนั้นมีอยู่อย่างไรและมีความเหมือนหรือแตกต่างจากหลักการดำเนินการ

ในประเทศไทยมากน้อยเพียงใด การนำเสนอหัวข้อนี้นำเสนอตารางสรุปแนวทางและวิธีการ
การวิเคราะห์ผลกระทบทางสังคมที่มีการดำเนินการในต่างประเทศ โดยจะนำเสนอผ่านแนวทาง
และวิธีดำเนินการของ EU, OECD, สหราชอาณาจักร, ไอร์แลนด์, เนเธอร์แลนด์และนิวซีแลนด์

ตามลำดับ 385

ประเทศ แนวทางการวิเคราะห์ วิธีการวิเคราะห์

1. EU ๏ การวิเคราะห์ผลกระทบของแต่ละทางเลือก (คำถามข้อ 5 ของ EU) ๏ การวิเคราะห์แบบ
๏ มีวัตถุประสงค์สำคัญเพื่อให้ผู้จัดทำนโยบายทราบว่าทางเลือก Least cost analysis
ทั้งหลายสามารถทำให้บรรลุวัตถุประสงค์มากน้อยเพียงใด รวมทั้ง ๏ การวิเคราะห์แบบ
เพื่อให้ทราบถึงต้นทุน ผลประโยชน์ ผลกระทบที่อาจเกิดต่อ Cost-benefit analysis (CBA)
ผู้มีส่วนได้เสียและเพื่อให้ทราบว่ามีความเสี่ยงที่อาจเกิดโดยไม่ตั้งใจ ๏ การวิเคราะห์แบบ
๏ ควรมีการวิเคราะห์ผลกระทบทั้งในเชิงปริมาณและเชิงคุณภาพ Cost- effectiveness analysis
ทุกผลกระทบ โดยหากเป็นไปได้ ก็ควรมีการวิเคราะห์ที่มีการตีค่า (CEA)
เป็นตัวเลข (quantify) เพื่อให้เกิดความชัดเจนและโปร่งใส โดยหาก ๏ การวิเคราะห์แบบ
ทำได้ก็ควรคิดคำนวณในลักษณะที่เป็นการตีมูลค่าเป็นเงิน Multi-criteria analysis (MCA)
(monetize) โดยการตีมูลค่าหรือตัวเลขนั้นก็ควรมีการอธิบายกำหนด
ตัวอย่างหรือสมมติฐานประกอบการนำเสนอข้อมูล
๏ การทำ RIA จะต้องประเมินข้อดีและข้อเสียของทางเลือกแต่ละทาง
เมื่อเทียบกับสภาพการณ์เรื่องนั้นในปัจจุบัน
๏ เริ่มต้นจากการประมวลและวิเคราะห์ผลกระทบโดยรวมที่เป็นไปได้
จากนั้นก็จะเป็นการวิเคราะห์เจาะลึกเพื่อประเมินผลกระทบที่สำคัญ
ให้ละเอียดมากขึ้น (in-dept analysis)
๏ ควรระบุให้ชัดเจนว่าทางเลือกเหล่านั้นจะสามารถแก้ปัญหา และ
สามารถบรรลุวัตถุประสงค์อย่างไร
๏ จำเป็นต้องระบุว่าข้อเสนอทางนโยบายแต่ละทางเลือกจะสร้าง
ความเปลี่ยนแปลงต่อบุคคลที่ได้รับผลกระทบอย่างไร
๏ ควรมีการพิจารณาบรรดาผลกระทบทุกด้านที่สำคัญโดยยังไม่จำเป็น
ต้องคำนึงว่าจะสามารถวิเคราะห์ผลกระทบนั้นโดยละเอียดได้หรือไม่
๏ ควรมีการวิเคราะห์ผลกระทบของทางเลือกต่าง ๆ ที่อาจส่งผลกระทบ
ต่อสิทธิขั้นพื้นฐาน (fundamental right) ด้วยหากมีความเกี่ยวข้อง

385 รายละเอียดการนำเสนอข้อมูลเชิงเปรียบเทียบจะนำเสนอในหัวข้อที่ 3 ต่อไป.

สถาบันพระปกเกล้า

264