Page 89 - kpiebook65020

50

รายงานการวิจัยฉบับสมบูรณ์
โครงการวิจัยเรื่อง “องค์ความรู้และเครื่องมือส าหรับการตรวจสอบความจ าเป็นในการตรากฎหมาย”

82
cost) โดยต้นทุนในการค้นหาจะมีราคาสูงเมื่อสินค้าหรือบริการนั้นหายากหรือมีหนึ่งเดียว หากการใช้
กฎหมายไม่น าไปสู่ความเข้าใจที่ว่าสิทธิในส่งส่งเสียงสามารถซื้อขายได้ ค่าค้นหาอาจรวมไปถึงค่าปรึกษาทนาย
เพื่อขอความเห็นทางกฎหมาย เป็นต้น

นอกจากค่าค้นหาแล้ว คู่กรณียังต้องจ่ายค่าเจรจา ต้นทุนของของการเจรจาต่อรองนั้นขึ้นอยู่กับว่า
83
คู่สัญญารู้ถึงราคาหรือข้อมูลของอีกฝ่ายมากน้อยเพียงใด เช่น หากนาย ก ทราบว่า นาย ข จะ ยินยอมให้
นาย ก ส่งเสียดังต่อไปได้หากนาย ข ได้รับเงินจากนาย ก เดือนละ 200 บาท รวมถึงให้นาย ก จองที่พักใน
โรงแรมให้นาย ข ไปพักหนีความร าคาญเดือนละสองครั้งด้วย หาก นาย ก ทราบถึงข้อมูลนี้ กล่าวคือ ทราบถึง
ราคาที่นาย ข ต้องการจะจ่ายส าหรับสิทธิในการส่งเสียง นาย ก ก็สามารถเปิดการเจรจาต่อรองกับนาย ข ได้
ทันที อย่างไรก็ตามการที่นาย ก กับ นาย ข จะเจรจากันด้วยข้อมูลที่ครบถ้วนพร้อมแลกเปลี่ยนกัน นาย ก กับ

นาย ข จะต้องมีความสัมพันธ์อันดีต่อกัน หาก นาย ก กับ นาย ข เป็นเพื่อนบ้านที่ทะเลาะเบาะแว้งกันมา
ตลอด ต้นทุนในการเจรจาระหว่างทั้งสองก็จะยิ่งเพิ่มสูงขึ้น ดังนั้นแล้ว หากกฎหมายสามารถส่งเสริมให้นาย ก
กับ นาย ข ตกลงร่วมกันได้ หรือ กฎหมายสามารถลดต้นทุนการเจรจาได้ อาจจะสามารถแก้ปัญหามลภาวะทั้ง

เสียงระหว่างนาย ก กับ ข ได้ทันที เช่น กฎหมายอาจก าหนดให้เพื่อนบ้านที่มีปัญหาจะต้องเจรจากันเองก่อน
โดยมีเจ้าหน้าที่เข้าไปก ากับควบคุม หากเจรจาล้มเหลวจึงค่อยด าเนินการฟ้องร้อง กฎหมายลักษณะนี้อาจมี
ต้นทุนเพิ่มเติมคือต้นทุนที่ต้องส่งเจ้าหน้าที่หรือคนกลางเข้าไปควบคุมการเจรจา เพื่อลดต้นทุนนี้อาจจะออก
กฎหมายในลักษณะอื่นแทน เช่น ก าหนดให้เพื่อนบ้านต้องเจรจากปัญหากันก่อนจะฟ้องร้องต่อศาลและในการ

เจรจา คู่กรณีทั้งสองฝ่ายมีหน้าที่ต้องให้ความร่วม (duty to cooperate) และให้ข้อมูลแก่อีกฝ่าย
(information disclosure)ระหว่างการเจรจา นอกเหนือจากที่กล่าวมาข้างต้นแล้ว ค่าเจรจาต่อรองยังรวมไป
ถึงการเข้าถึงข้อมูลสาธารณะอื่น ๆ เช่น กฎหมายแพ่งเกี่ยวกับการท าสัญญา หากนาย ก และ ข เจรจากันได้
และต้องการท าสัญญา นาย ก กับ นาย ข จ าเป็นต้องมีข้อมูลเกี่ยวกับการท าสัญญา และข้อมูลนี้นับเป็นค่า

เจรจาที่ต้องจ่ายเช่นกัน
ค่าใช้จ่ายส่วนสุดท้ายคือ ค่าบังคับ ซึ่งเป็นต้นทุนที่ใช้ในการบังคับให้คู่กรณีทั้งคู่ท าตามที่ได้ตกลงกันไว้
ค่าบังคับนั้นแปรผันโดยตรงผ่านกฎหมายแพ่งโดยเฉพาะในเรื่องสัญญาและหนี้ ซึ่งจ าเป็นต้องใช้หลักนิติ
เศรษฐศาสตร์เข้าไปวิเคราะห์ว่ากฎหมายนั้นมีประสิทธิภาพหรือไม่

โดยสรุปแล้ว หากพิจารณาตามต้นทุนในการด าเนินการ (transaction costs) จะพบว่า สถานการณ์ที่
มีต้นทุนในการด าเนินการต่ าและสูงมีลักษณะดังต่อไปนี้

82
ธรรมนิตย์ สุมันตกุล, “กฎหมายกับเศรษฐศาสตร์ (LAW AND ECONOMICS) : กฎหมายว่าด้วยทรัพย์ กฎหมายสัญญา
กฎหมายละเมิดและกฎหมายสิ่งแวดล้อม,” ส านักงานคณะกรรมการกฤษฎีกา, (2558) สืบค้นเมื่อ 22 ตุลาคม 2563, จาก
<http://web.krisdika.go.th/pdfPage.jsp?type=act&actCode=263 >
83 เพิ่งอ้าง.