Page 123 - kpiebook65037
P. 123
122 ตัวชี้วัดหลักคุณธรรม
กลับเชื่อว่าทุกสิ่งทุกอย่างในโลกเป็นสิ่งเดียวกัน คือ เป็นวัตถุเหมือนกันหมด
และเพราะฉะนั้นจึงเรียกร้องระบอบการปกครองในระบอบประชาธิปไตย
แบบมีตัวแทน (สมบัติ จันทรวงศ์, 2556 น. 43) พวกเขายังต้องการยกเลิก
ค่านิยมแบบจารีตหรือที่เป็นที่ยอมรับกันแล้วอย่างถึงรากถึงโคน โดยมี
ความหวังว่ายิ่งมนุษย์ “รู้แจ้ง” มากขึ้นเท่าใด รู้ซึ้งถึงผลประโยชน์ที่แท้จริง
ของเขามากยิ่งขึ้นเท่าใด เขาก็จะเข้าใจสายสัมพันธ์แบบความสัมพันธ์
กับผู้อื่นมากยิ่งขึ้นไปด้วยเป็นเงาตามตัว (สมบัติ จันทรวงศ์, 2556 น. 44)
11
โดยสมบัติได้หยิบยกเอาค�าแถลงของคณะนิติราษฎร์ ขึ้นมาอธิบาย
ว่า ข้อธรรมและความเชื่อในทางจารีตประเพณีเป็นกรงขังการใช้เหตุผล
ของมนุษย์ (สมบัติ จันทรวงศ์, 2553, น. 8) เป็นตัวอย่างของหลักคิดแบบ
“รู้แจ้ง” ในบริบทสังคมไทย
เมื่อมนุษย์มีเหตุผลและยึดหลักเรื่องความเสมอภาค อิสรภาพ
ขึ้นมาแล้วการเกิดขึ้นของคติแบบปัจเจกบุคคลนิยมแล้วลัทธิเสรีนิยม
(liberalism) เองก็เป็นอีกความคิดหนึ่งที่รองรับทุนนิยมและบ่อนเซาะ
คุณธรรม การยึดถือเอาปัจเจกบุคคลเป็นหัวใจของอิสรภาพ จริยธรรม
และศีลธรรมเป็นเรื่องส่วนตัวของแต่ละบุคคลนั้น (สมบัติ จันทรวงศ์,
2553, น. 22) ความแตกต่างด้านจริยธรรมของผู้คนมีฐานะไม่แตกต่าง
อะไรจากความแตกต่างด้านรสนิยม ปัจเจกบุคคลต้องไม่ประเมินคุณค่า
11 ดร.วรเจตน์ ได้อธิบายโดยเน้นความส�าคัญของเหตุผลจนท�าให้เหตุผลเท่ากับ
ความดี ไว้ว่า “ทั้งนี้โดยที่ถือว่า “เหตุผล” มีคุณค่าเท่าเทียมกับ “ความดี” การใช้
สติปัญญาครุ่นคิดตรึกตรองไม่หลงเชื่ออะไรอย่างงมงายมีค่าเป็นคุณธรรม ถือว่า
มนุษย์ทั้งหลายสามารถที่จะได้รับการฝึกฝนให้ใช้สติปัญญาได้ และถือว่าเหตุผล
เป็นเครื่องมือที่ส�าคัญในการรับรู้ปรากฏการณ์ที่เกิดขึ้นรอบตัวอย่างเท่าทัน” โปรดดู
สมบัติ จันทรวงศ์, (2555), “วิถีประชาธิปไตยไทย : มุมมองเบื้องต้นว่าด้วยตัวตน
สิทธิและจริยธรรมทางการเมือง (ตอนที่หนึ่ง)”, วารสารสังคมศาสตร์ คณะรัฐศาสตร์
จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ปีที่ 42 ฉบับที่ 1 (มกราคม – มิถุนายน), น. 5-36.
